Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan Ağustos ayı enflasyonuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu. TÜFE’de son 13 yılın, Yİ-ÜFE’de 12 yılın en yüksek enflasyon rakamlarının yaşandığını kaydeden Çetin, üreticilerin ve geniş kitlelerin yüksek kur ve enflasyonun maliyetini ödemeye başladığını söyledi.
2018 Ağustos ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de (Tüketici Fiyat Endeksi) yüzde 2,30, Yİ-ÜFE’de (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) yüzde 6,60 artış gösterdiğini kaydeden Çetin, yıllık enflasyonun ise tüketici fiyatlarında yüzde 17,90, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 32,13 artış gösterdiğini söyledi.

TÜFE’de son 13 yılın Yİ-ÜFE’de 12 yılın en yüksek enflasyonu
Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddelerin yüzde 25,56 ile salça, yüzde 21,44 ile yumurta ve yüzde 20,74 ile karpuz olurken; en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddelerin ise yüzde 30,57 ile soğan, yüzde 19,93 ile havuç ve yüzde 18,77 ile domates olduğunu söyleyen Başkan Çetin, ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artışların yüzde 5,85 ile ’çeşitli mal ve hizmetler’ , yüzde 4,56 ile ’ev eşyası’ ve yüzde 4,45 ile ’ulaştırma’ gruplarında görülürken, en yüksek düşüşün ise yüzde 1,59 ile ’giyim ve ayakkabı’ grubunda gerçekleştiğini ifade etti.
Yıllık bazda enflasyondaki en fazla yüzde 27,13 ile ’ulaştırma’, yüzde 23,76 ile ’ev eşyası’ ve yüzde 23,23 ile ’çeşitli mal ve hizmetler’ gruplarında gerçekleştiğini, dövizdeki artışa bağlı olarak enflasyonda hızlı yükselişin maalesef başlamış olduğunun görüldüğünü söyleyen Çetin, “Açıklanan Ağustos enflasyon rakamlarının beklentilerin altında kalmasına rağmen TÜFE’de son 13 yılın, Yİ-ÜFE’de ise son 12 yılın en yüksek değerlerine ulaşılmış, yeniden yüksek enflasyon dönemine geri dönülmüştür. Kurlarda önü alınmayan yükselişin sebep olduğu maliyet artışları ve belirsizlik bütün sektörlerde fiyat istikrarını bozmuştur. Yüksek kur ve enflasyonun maliyetini, KOBİ’ler ve geniş kitleler ödemeye başlamıştır” dedi.

Yİ-ÜFE ve TÜFE makası açılıyor, üretici üzerindeki maliyet baskısı artıyor
Açıklanan rakamlara bakıldığında piyasada da hissedildiği üzere Yi-ÜFE ve TÜFE makasının açılmaya devam ettiğini gördüklerini, makasın açılmasının, üretici üzerinde maliyet yönlü bir baskı oluşturduğunu vurgulayan ATSO Başkanı Çetin önümüzdeki dönem enflasyonuna ilişkin güçlü sinyaller barındıran çekirdek enflasyonda da artış trendinin devam ettiğini kaydetti. Tüm bu işaretlerin, enflasyonla mücadele konusunda ivedilikle hayata geçirilecek kararlı bir sürecin hayati önemde olduğuna dikkat çeken Çetin, Merkez Bankasının kriz yönetimindeki hataları ve mevcut etkinliği gözden geçirmesi gerektiğini de savundu.
Yaşanan süreçte Merkez Bankasının iyi bir sınav verdiğini söylemenin zor olduğunun altını çizen Çetin, bilindiği üzere Merkez Bankasının son zamanlarda ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini yüzde 19.25’e çektiğini ancak diğer ülkelerle karşılaştırıldığında bu fonlama maliyeti bile piyasa gerçeklerinin oldukça gerisinde kaldığını kaydetti.
Çetin şöyle devam etti:
“Türkiye ekonomisinde risk prim oranı (CDS) 562 gibi rekor bir düzeye yükselmiş ve piyasanın Merkez Bankasına ve milli paramızın gücüne güveni çok azalmışken, MB politika faiz oranının enflasyon oranının altında kalması piyasa gerçekleri ile uyuşmamaktadır. Merkez Bankasının para politikası ve döviz krizi yönetimindeki hataları ve mevcut etkinliği yeniden gözden geçirilmelidir. Enflasyonla mücadelenin ancak döviz kuru ve fiyat istikrarını sağlamaya dönük kararlı bir duruşla, bağımsız bir Merkez Bankası yapısıyla hayata geçirilebileceği unutulmamalıdır. Gelinen süreçte Merkez Bankası gibi hayati bir kurumun yeniden güven kazanması için köklü bir değişim gerekli görünmektedir.”

Batı Akdeniz’de Ağustos enflasyonu Türkiye ortalamasının altında
Açıklanan rakamlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesinin, aylık enflasyonda Türkiye ortalamasının altında kaldığını, sekiz aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunun görüldüğünü belirten Çetin, bölgedeki TÜFE oranının, aylık yüzde 1,99, sekiz aylık yüzde 13,34 ve yıllık bazda yüzde 18,79 olarak gerçekleştiğinide sözlerine ekledi.