İmece, köy yaşamında kullanılan bir terimdir.
Türk Dil Kurumu kırsal topluluklarda köyün zorunlu ve isteğe bağlı işlerinin köylülerce eşit şartlarda “emek birliğiyle” gerçekleştirilmesidir, şeklinde tanımlamıştır. Emek ise, bir işin yapılması için harcanan kafa, beden ve ruh gücüdür.
İmece, bir topluluğu ve emek birlikteliğini anlatan, insana güven veren, kulağa hoş gelen, yardımlaşmak, dayanışmak gibi ulvi anlamlara sahiptir. Emek için kutsal kelimesini kullanırız.
Ev işçilerinin ve gönüllü kadınların bir araya gelerek yapı taşını oluşturdukları bir dernek:
İMECE KADIN DAYANIŞMA DERNEĞİ
Bir şey yapmalı diye başlıyor, İmece’nin hikayesi. 1998 yılında kapatılan Demokratik Kadın Derneği yöneticileri yollarına devam etme kararı almışlar ve kendi aralarında emek birliği ile yeni bir derneğin tohumlarını atmışlardır. 2004 yılına kadar biriktirdikleri sivil toplum, kooperatif, ev içi atölye çalışmaları deneyimini derneğe dönüştürmüşler ve İmece Kadın Dayanışma Derneği İstanbul’da resmi olarak kurulmuştur.
Kuruluş öyküsünden öğrendiğimize göre kadın çalışmaları alanında aktivist kimlikleri ile tanınan lider kadınlar, yine kadın hakları ve toplumsal cinsiyet denilince akla gelen öncü feminist sivil toplum örgütleri ilmek ilmek çalışarak “el birliği” ve “emek birliği” kurarak derneğin temelini atmış ve çatısını yapmışlardır.
İmece usulü bir araya getirilen ve karınca misali düzenli çalışan kadınlar sivil toplum ağına bir kadın dayanışma derneği daha katmışlardır. Ortaya çıkan tüzel kişilik güç birlikteliğinin bir sembolüdür.
Kadınlar, hak arayışı ile ilgili hareketlerinin tanınmasında ve kitlelere ulaştırılmasında sivil toplumun gücünün çoktan beri farkındalar. 19. Yüzyıldan itibaren başta Türk Kadınlar Birliği olmak üzere birçok kadın sivil toplum örgütü kurulmuş ve varlılarını yaptıkları çalışmalar ile hissettirmişlerdir. 1960’lar da dünyada feminizm rüzgârını kadın örgütleri estirmiştir.
Örgütlü mücadelenin gereğine inanan İmece Kadın Dayanışma Derneği’nin kuruluş amacı şöyledir: Kadınların sosyal, kültürel, ekonomik olarak toplumsal yaşamda güçlenmeleri için çalışmalar yürütmek hukuk, sağlık, eğitim, çevre alanında kadınlara ilişkin bilimsel araştırma ve kültürel programlar hazırlamak, kadınların haklarını korumak, yaygınlaştırmak, geliştirmek için çalışmalar yapmak, cins ayrımcı politikalara karşı mücadeleyi ve kadınlar arasındaki dayanışmayı büyütmektir. (www.kadinlarinimecesi.org)
Emek birliği ilkesi ile kurulan İmece, kadın emeğinin görünür kılınması için mücadele etmektedir. Emek denilince, kayıtlı iş yerlerinde sosyal güvence kapsamında çalışan işçilerin ürettiği artı değerinde olduğunu anlatmak için her türlü platformu kullanmaktadır. Ev işçileri, gündelikçi ev işçileri, ev eksenli ücretsiz aile işçisi, mevsimlik tarım işçisi gibi kayıtsız ve güvencesiz çalışan önemli kitlenin haklarını yasal güvence altına almak için yoğun uğraş vermektedir.
İmeceli kadınlar İstanbul Esenyurt’ta küçük bir odada çalışmaya başladılar. Kısa zamanda heybelerine oldukça iş ve deneyim biriktirdiler: İmece Ev İşçileri Sendikasının kuruluşu başta olmak üzere, ev işi yaparken yaşamını yitiren kadınların haklarını elde etmeleri için dava takipleri 8 Mart, 25 Kasım sokak eylemleri 16 Haziranlarda dünya ev işçileri günü kutlamaları ev işçileri ev işverenleri ile çalışma koşulları üzerine atölye çalışmaları bildiri dağıtımı, basın açıklamaları sigorta ve emeklilik hakları konusunda bilgilendirme toplantıları kadın emeği ile ilgili söyleşiler belgesel ve film gösterimleri İLO C189 Sözleşmesinin kabulü için imza kampanyaları, mecliste parlamenterler ile lobi çalışmaları göçmen ev işçilerinin sorunları üzerine çalıştaylar hizmet tespit davalarının takipleri ev işçiliği ve işleri konusunda standart geliştirme girişimleri gündelikçi hakları…
Şahsına özel bir çalışma Süpürge Akademisi. Yaptıkları işlerden sadece bazı başlıklar. Görünen o ki yaptıkları yapacaklarının göstergesidir.
Sivil toplum örgütleri gücünü üyelerinden almaktadır. Derneğin hak mücadelesi ve varlığını sürdürmesi için üyelerine ihtiyacı vardır. Bu nedenle, ev işçileri başta olmak üzere bütün gönüllü kadınlara kapıları sonuna kadar açıktır.
Kendisi de bir ev işçisi olan İmece Kadın Dayanışma Derneği Başkanı Minire İnal, emek ve gönül birliği kurma konusunda sizleri derneğe kahveye bekliyor.
Bu emeğe ve birliğe imece usulü sahip çıkalım.
