Sümer, 15 Temmuz 1948’de, Malatya’da, ikisi de memur olan Rehber ve Hasan Tilmaç çiftinin çocukları olarak dünyaya geldi. Annesi Türkmenistan göçmeni, babası ise Giritli idi. Çocukluğu, ilk gençliği memur bir ailede, memur hayatı içinde geçti. Bu süreçte tiyatroya merak sarmıştı. Çünkü ailesi de bu konuda meraklıydı. 2002’de ‘Son’ adlı film, 7. Sadri Alışık Ödülleri’nde ‘En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü’nü getirdi. 2005’te, kendi yazdığı ve senaryosuna da katkıda bulunduğu ‘Ispanaktan Nağmeler’de başrol olmanın yanı sıra yönetmen koltuğunda da oturuyordu. Türk sinemasında can verdiği karakterlerle oyunculuğunu kanıtladı ve Yeşilçam’ın iyi kalpli kötü adamı olarak gönülleri kazandı. O, ‘Yeşilçam Oyuncuları’ diye anılan bir gruptan gelmiş, tiyatro ve sinema alanında iyi işler yaparak mesleğine tutunmuş oyunculardan biriydi. Sümer Tilmaç, bir işte oyuncuya düşen en önemli görevin kendini yansıtabilmesi olduğunu düşünüyordu. 2014’te verdiği bir röportajda ‘Nihat karakteri ile ne kadar benziyordunuz?’ sorusunu, ‘Ben Nihat’tım zaten. Sadece gerçekte kahveci değilim. O Sümer Tilmaç’tı.’ diye yanıtlamıştı. Kendi adına bu karakterde doğallığı yakaladığını söylüyordu. İnsanların sevmesinin sebebi de buydu. Ayrıca Süper Baba, Sümer Tilmaç’ın hayatına çok önemli bir alan kazandırmıştı. Televizyonda bir yer edinmişti. Ama o, hiçbir zaman profesyonel olamadığını düşünüyordu. Sümer Tilmaç, 1968’de Nazan Karaca ile evlendi. 1989’da biten bu evlilik, onlara Kerem ve Hande adını verdikleri iki evlat getirdi. 1989’da, 18 yıllık evliliğinin ardından Hatice Melek Konuk ile evlendi. Bu evlilik ise, 18 yılın ardından 2007’de bitti. Sümer Tilmaç, 12 Haziran 2015’te katıldığı Sedat Peker’in düğününe katılmıştı ve tören sırasında kalp krizi geçirdi. Ocak 2015’te Antalya’da kalp ve akciğer yetmezliği nedeniyle hastaneye kaldırılıp tedavi gören Tilmaç, maalesef bu kez hayata tutunamamıştı. Hastane sürecinden sonra şu açıklamayı yapmıştı: ‘Bir şeyler bozulunca kolay kolay düzelmiyor.’ demişti. Etiler’de bir hastaneye kaldırılan oyuncu için doktorlar şu açıklamayı yaptı: ”Tilmaç’ın kalbi yeterli miktarda kan pompalamıyordu. Oyuncu, yapılan 1 saat 40 dakikalık ileri yaşam desteğine rağmen 21.40 itibarıyla hayatını kaybetti.” Sümer Tilmaç, 12 Haziran 2015’te, saat 21.40’ta hayata veda etti. Cenazesi 14 Haziran’da, Üsküdar’daki Şakirin Camide öğle vakti kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi. Ölüm haberinin ardından çocukları da şok yaşıyordu. Kızı Hande bu ani ölüm karşısında bir gazeteye verdiği açıklamada babası için şunları söyledi: ”Şoktayım, bana hâlâ seyahate çıktı gibi geliyor. Çok üzgünüm zamansız bir ölüm oldu. İstediği gibi yaşadı istediği gibi öldü, ayakta öldü.” Yeşilçam’ın iyi kalpli kötü adamı olarak tanınan, oyunculuğu kalbiyle yaşayarak icra eden bir Sümer Tilmaç geçti bu dünyadan…
