Antalya, Temmuz ayı ortalarından itibaren domates sıkıntısı çekmeye başladı. İl sınırlarındaki üretim, ihtiyacı karşılamayınca tarihte çok az görüldüğü üzere Ege bölgesinden domates geldi. Uzmanlar, iklim değişiklikleri, baş edilemeyen Tuta zararlısı yüzünden Antalya’da tarla domatesinin yakında tarihe karışacağını ifade etti.

Antalya’da yaz aylarında bol üretilen tarla domatesi bitme sürecine giriyor. Sahildeki ovalardan sonra Antalya’nın yüksek kesimlerinde de tarlada domates üretimi yapılamaz hale geldi. Tarlada domates yetiştiriciliğinin yapılamamasında en büyük faktör olarak Tuta zararlısı gösteriliyor. Ürün azlığı yüzünden Manisa’dan Antalya pazarına domates geliyor.

Ziraat Yüksek Mühendisi Vahap Tuncer, artık seraları da tehdit eden Tuta ile ilaçlı mücadelenin sonuç vermediğini, farklı yöntemler uygulanması gerektiğini söyledi. Tuncer, bunun için öncelikle seraların altyapılarının iyileştirilmesini, bu amaçla üreticilere uygun kredi sağlanmasını önerdi.

Geçmiş yıllarda, yaz aylarında pazarda bol bulunan, fiyatı da düşen domates içinde bulunduğumuz Temmuz ayında fiyatı ile el yakıyor. Semt pazarlarında ortalaması 2,5 liranın altına inmeyen domatesin kalitelisi 5 lira civarında. Marketlerde bu fiyatlar daha da artıyor. Türkiye’den başta İstanbul olmak üzere büyük kentlerine bu mevsimde domates gönderen Antalya’nın bu özelliğini kaybettiği görülüyor. Manisa’dan Antalya Toptancı Hali’ne domates gönderildiği haberleri yeni dönemin göstergesi gibi.

Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şubesi’nin önceki başkanı olan Vahap Tuncer, domatesin şu anki durumunu ile ilgili dönemsel faktörlere dikkati çekti. Kış mevsiminin mevsim ortalamalarından farklı olarak sıcak geçtiğini, ilkbaharın kısa sürdüğünü belirten Tuncer, “Domates hızlı gelişti. Ürün, zamanından önce birden bire bitti. Bu yüzden fiyatlar arttı” dedi.

TUTA, SONUNU GETİRDİ

Ziraat Yüksek Mühendisi Vahap Tuncer, iklimdeki olumsuz değişikliğin yanı sıra Antalya’nın başına bela olan Tuta zararlısı yüzünden artık tarlada domates üretmenin mümkün olmadığını söyledi. Tuta’nın Antalya’da 15 yıl önce yurt dışından geldiğini, bölgeye uyum sağlayarak yerli bir zararlı haline dönüştüğüne dikkat çeken Tuncer, “Yaprağın ve meyvenin içinde yaşayan bu zararlı için kimyasal mücadele fayda etmiyor. Zaten kullanılan ilaçlara bağışıklık kazandı. İklim değişikliği nedeni ile sahildeki ovalarda zorlaşan tarla domatesçiliği, Tuta yüzünden olanaksız hale geldi. Aynı zararlı yaylalardaki tarla domatesçiliğine de imkan vermiyor. Tarla olmayınca, domates sahilde ve yaylada artık seralarda üretilmek durumunda” diye konuştu.

ÜRETİCİ DESTEKLENMELİ

Tuta zararlısı ile artık seralarda bile mücadele etmenin zorlaştığını belirten Vahap Tuncer, böceğin bulduğu en küçük bir delikten bile içeri sızdığını söyledi. Durumun daha da kötüleşmemesi için seraların altyapılarının iyileştirilmesi gerektiğini belirten Tuncer şunları söyledi: “Antalya’daki seraların çoğu eski tip. Bu yüzden dışarıdan zararlı girişine uygun. Bunların mutlaka altyapılarının elden geçirilmesi gerekiyor. Bir süre önce bu amaçla kredi desteği verildi ama yeterli olmadı. Mutlaka yeni desteğe ihtiyaç var.  Uzun vadeli, düşük faizli kredilerle üreticilerin seralarını yenilemeleri sağlanmalı. Ayrıca tuzak kurma gibi farklı yollarla Tuta zararlısının engellenmesi şart. Aksi halde domates ile ilgili sıkıntılı yıllar bizi bekliyor olacak” NİHAT TOKLU / ANTALYA GÜNDEM