İstanbul Topkapı Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Anabilim Dalı, Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bilim Dalı’nda Yüksek Lisans öğrencisi Begüm Yağmur Küçük’ün ‘Gastronomide Yeni Trend Yenilebilir Böcekler: Antalya Belek Bölgesindeki Yerli ve Yabancı Turistlerin Yenilebilir Böceklere Karşı Tutumunun Ölçülmesi’ bitirme tezine konu oldu. Antalya’nın popüler turizm merkezi Belek'te, yenilebilir böcekler konusundaki tutumlar mercek altına alındı. Araştırmaya katılan 228 kişinin 114'ü yerli, 114'ü ise yabancı turistlerden oluştu. Sonuçlar, turistlerin yenilebilir böceklere olan yaklaşımını ve bu tutumun demografik değişkenlere göre nasıl farklılık gösterdiğini ortaya koyuyor.
YABANCI VE YERLİ TURİSTLERİN PROTEİN İHTİYAÇLARI AYNI
Yabancı katılımcıların sırasıyla hayvansal proteinin olarak en çok et, süt ve süt ürünleri, yumurta ve balık tükettikleri görülmektedir. Bu durum yerli katılımcılar için de aynı sıralamaya sahip olup, katılımcıların protein ihtiyaçlarını benzer şekilde karşıladıkları bilgisine ulaşılmış. Bu da yabancı ve yerli turistlerin benzer protein ihtiyaçları olduğunu gösteriyor.
Yabancı ve yerli turistlerin gıda ürünü seçiminde en çok damak zevkine göre hareket ettikleri görülüyor. Ayrıca gıda ürünlerinin besin değerleri gıda tercihlerini etkileyen diğer bir önemli unsur olarak ön plana çıkıyor.
YABANCILAR DAHA ÇOK BÖCEK TÜKETMİŞ
Çalışmaya katılan yabancı katılımcıların önemli bir bölümü olan yüzde 39,5’inin böcek veya böcek bazlı ürünler deneyimlerken yerli katılımcıların yüzde 12,3’ünün böcek veya böcek bazlı ürünler deneyimlediği ortaya çıktı. Araştırmada ortaya çıkan sonuca göre, yabancı katılımcılar yerli katılımcılara oranla daha fazla böcek veya böcek bazlı ürünler deneyimlemiş.
GELİR DÜZEYİNE GÖRE DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR
Araştırmaya katılım sağlayan yabancı turistlerin cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim düzeyi ve vatandaşlık durumuna göre bir farklılığa göstermese de gelir düzeyine göre böcek tüketim tutumları değişiklik gösteriyor. Gelir durumu yüksek olan katılımcıların, gelir durumu düşük ve orta düzey katılımcılara göre yenilebilir böcek tüketim tutumlarının daha yüksek olduğu görüldü. Yerli turistlerde bu durumda farklılık göstermezken yabancı turistlerde cinsiyet ve vatandaşlık duruma göre böcek tüketim durumları değişiklik göstermiş.
YERLİ TURİSTLERİN TUTUMU DAHA YÜKSEK
Yabancı turistlerin böcek ya da böcek bazlı ürünleri deneyimleme durumları ile böcek tüketim tutumları arasında anlamlı bir farklılık bulunmazken yerli katılımcılarda ise böcek ya da böcek bazlı ürünleri deneyimleme durumları ile böcek tüketim tutumları arasında anlamlı bir farklılık görülmüş. Yerli turist katılımcıların böcek ya da böcek bazlı ürünleri deneyimleyenlerin böcek tutumlarının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmış.
Araştırma sonucunda ortaya çıkan veriler değerlendirilmiş, yerli ve yabancı turistlerin böcek tüketimine yönelik tutumlarının daha olumlu hale gelmesi, kişilerin böceklere karşı olan bakış açılarının değişebilmesi için bazı öneriler çalışma sonucunda verilmiş.
ÖNERİLER DE VAR
Çalışma sonunda verilen önerilere göre;
"Böcek" kelimesi ve böcek yeme düşüncesi çoğu insanın kendini kötü hissetmesine yol açtığı için, öncelikle bu önyargıların giderilmesi ve böceklerin besleyici özellikleri hakkında bilgilendirme yapılması gerekmektedir.
Böceklere karşı önyargılı olan kişiler için, böcekleri görüp dokunabilecekleri workshoplar düzenlenerek bu önyargıların kırılması sağlanabilir.
Böcek tüketimine yönelik algıları etkileyen inançların düzeyi araştırılmalı ve özellikle Müslüman bireyler için gerekli yasal düzenlemeler yapılarak bilgilendirme yapılmalıdır.
Yenilebilir böceklerin tüketimini yaygınlaştırmak için yeni üretim tesisleri kurulmalı ve böcekler farklı ürün formlarında piyasaya sunulmalıdır.
Moleküler gastronomi teknikleri kullanılarak böceklerin tat ve lezzetlerinde yenilikler oluşturulmalı ve böylece böcek tüketimine yönelik algılar değiştirilmeye çalışılmalıdır.
