Antalya Ticaret Borsası (ATB) 2024 Eylül Ayı Meclisi gerçekleştirildi. ATB’nin meclis gündeminde sektörün karşı karşıya kaldığı sorunlar ele alındı. Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Antalya’da tarım sektörünün kentleşme baskısı, altyapı eksikleri, üretim sorunları, su kaynaklarının korunmasında yetersizliğe ve tarım sektörünün Orta Vadeli Programda (OVP) yer almadığına değindi. Başkan Çandır, bu sorunların sektörün geleceğini tehdit ettiğini dile getirdi. Sektörde yaşanana sorunlara dikkat çeken Başkan Çandır, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için alınması gereken önlemlerden bahsetti. Başkan Çandır, kentleşmenin hız kazandığı Antalya’da tarımın ciddi tehdit altında olduğunu kaydetti. Başkan Çandır, konuşmasının sonunda YÖREX Festivali’nden önemli bilgiler aktardı. Son olarak Başkan Çandır, tarımsal üretimde altyapının güçlendirilmesi, kırsal kesimde üreticilerin yaşadığı sıkıntıları hafifletebilecek önlemler alınması gerektiğini savundu. Bir önceki Meclis toplantısında domatesin rekoltesi düştüğü fiyat arttığı vurgulandı. 2024 ağustos ayında domates miktarı yüzde -21,64 olurken, bir önceki yılın ayında yüzde -44,30 oldu. Fiyat olarak yüzde 21,67 oranında arterken, yıllık oranda 90,48 artış oldu.
TARIM ALANLARI KAYBOLUYOR
Meclis toplantısında konuşan ATB Başkanı Ali Çalındır, Antalya’da imar rantı ve inşaat baskısı tarım alanlarını tehdit ettiğini belirtti. Başkan Çandır, hızla şehirleşen bölgelerde tarım alanlarının tehdit altında olduğunu ifade etti. Kırsalda su sorunları olduğunu dile getiren Başkan Çandır, konuşmasında şu ifadelerde yer verdi:
“Artan imar rantı ve inşaat baskısı nedeniyle tarım topraklarının kaybının yol açtığı sorunlara, Bitkisel üretimde dönem dönem artan kalıntı problemi ile fazla ve yanlış ilaç-gübre kullanımının ihracata etkilerine, Aksu Altıntaş ve Kepez Altınova mahallelerinde yaşanan şehirleşme ve nüfus artışıyla birlikte özellikle elektrik başta olmak üzere yaşanan altyapı sorunlarına, Yaz aylarında yaşanan güç aşımı nedeniyle meydana gelen elektrik kesintilerinin işlerine olan olumsuz etkilerine, Yayla bölgesinde yaşanan su problemi, kent içerisinde ise aniden bastıran yağışların felakete dönüşmemesi için sulama kanallarının temizlenmesi gerekiyor.”
TARIM SİGORTALARINDA GERİ ADIM UYARISI
Başkan Çandır, tarım sigortasın havuzunda sigorta kapsımı dışında kalan arazilerin sigorta kapsamına aldığını dile getirdi. Bu kapsamda tarım üreticilerinin güvence altına alındığını ancak bazı üreticilerin eski uygulamaya dönüldüğüne dair şikayetler olduğunu vurgulayan Başkan Çandır, “Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM), başlangıçta sadece tapulu ve kira sözleşmeli alanları sigortalarken, yoğun çalışmalarımız sonrası son üç yıldır Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan varislerin arazileri ile hazine ve orman arazilerini de sigorta kapsamına almıştır. Bu değişiklik sayesinde üreticilerin tüm ekim alanları tarım sigortasıyla korunmakta ve afetler sonucu oluşan zararlar karşılanmaktadır. Ancak, son günlerde bazı üyelerimiz ve Antalya Tarım Konseyi üyeleri, uygulamaların eski hale döndüğü yönünde şikayetlerde bulunmuşlardır” şeklinde ifade etti.
Başkan Çandır meclis toplantısında konuşmasını şu şekilde sürdürdü: “İklim değişikliği nedeniyle artan doğal afetlerin üreticileri olumsuz etkilememesi için, sağlıklı bir yapı kuruluncaya kadar mevcut uygulamalardan vazgeçilmemesi talebimizi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği aracılığıyla Tarım ve Orman Bakanlığı'na ilettik. Üreticinin alın teri döktüğü ürünlerin tarım sigortası ile koruma altına alınması son derece önemlidir. Aksi halde, afetlerde zarar gören üreticinin kayıpları katlanarak artacak ve bir sonraki ekim döneminde üretimden çekilme oranı hızlanacaktır.”
ORTA VADELİ PROGRAM VE TARIMIN YERİ
Başkan Çandır, tarım sektörünün 2025-2027 dönemini kapsayan orta vadeli programda yer almadığına değindi, Başkan Çandır, bir önceki yıl OVP’sinde tarım sektöründe 10 politika ve hedef alanında olurken bu yıl sadece 2 alanda yer aldığını vurguladı. Tarım sektöründe verimliği artırmada ve üretimi büyüme politikalarına dikkat çeken başkan çandır, “Geçtiğimiz Ağustos Ayı Meclis Toplantımızda 2025-2027 dönemini kapsayacak Orta Vadeli Program (OVP) ile ilgili olarak 7 ana başlıkta topladığımız tarım sektörü ile ilgili önerilerimizi hem kamuoyu ile hem de ilgili mercilerle paylaşmıştık” dedi.
TARIMDA HAYAL KIRIKLIĞI
Başkan Çandır konuşmasını şu şekilde sürdürdü: “2025 yılındaki uygulamalarını izleyeceğimiz orta vadeli programın (OVP) diğer 6 başlığında doğrudan ya da anlamlı bir dolaylılıkla da olsa yokuz. Tabii ki bu bizde bir hayal kırıklığı yaratmıştır. Özellikle yatırım ortamının iyileştirilmesi bölümünde sektörümüzün kapasite artışı için yeni yatırım motivasyonunu artıracak bir hamle beklentimiz vardı. Bunu, ilgili merciiler için hazırlayıp gönderdiğimiz raporda özellikle talep etmiştik. Çok önemseyip sürekli gündemde tuttuğumuz istihdam başlığında da sektör olarak yokuz. Halbuki sektörümüzün yapısına uyumlu, sektörde ve kırsalda kalmayı motive edecek bir tarımsal istihdam politikasına hayati ölçüde ihtiyacımız bulunmaktadır. Özellikle eğitimle ve sosyal yardımlarla eşgüdümlü bir özgün istihdam uygulaması sektörümüzdeki birçok yapısal sorunu çözebilecek önemdedir. Buna yönelik önerilerimizi yazılı olarak defalarca iletmemize rağmen henüz anlamlı bir sonuç alamadık.”
EKONOMİK DURUM VE ANTALYA'DA İHRACATIN DURUMU
Başkan Çandır, meclis toplantısında yaptığı konuşmada 2024 yılının ikinci büyümesine değindi. Başkan Çandır, Türkiye ekonomisinin yüzde 2,5 oranında büyüdüğünü tarım sektörünün yüzde 3,7’lik büyüme ile ekonomik sorunlar karşısında tarım sektörünün önemini vurguladı. Ancak Antalya’da şirket açmanın giderek düştüğünü belirten Başkan Çandır, “Antalya’daki şirket kurulumlarında ciddi bir düşüş ve kapanan şirketlerde artış oldu. Antalya'da kurulan şirket sayısının yıllık bazda yüzde 27,2 oranında azaldığı, kapanan şirket sayısının ise yüzde 47,2 oranında arttı” dedi.
YÖREX’E DAVET
Başkan Çandır 9-13 Ekim tarihinde düzenlenecek yöresel YÖREX festivaline davette bulunarak “Sözlerimi tamamlarken, “Sizin Oraların Nesi Meşhur?” sloganıyla 09-13 Ekim tarihlerinde düzenleyeceğimiz Yöresel Ürünler Fuarı-YÖREX ile doğusundan batısına, kuzeyinden güneyine yöresel ve coğrafi işaretli tüm zenginliklerimizi 13. kez bir araya getireceğiz. Tüm hemşerilerimizi, çocuklarımızı, gençlerimizi, memleket hasreti çekenler ve kentimize gelen yerli ve yabancı misafirlerimizi, 10.00-20.30 saatleri arasında ANFAŞ Fuar alanında gerçekleşecek olan 13.YÖREX ‘e bekliyoruz” sözlerine son verdi.
