Birçok kişi, okul yıllarında çıraklık veya staj yapma fırsatı buluyor. Özellikle mesleki lisans eğitimlerinden sonra bu deneyimler oldukça yaygınlaştı. Ancak, birçok insan bu dönemlerin emeklilik hakları üzerindeki etkisinden habersiz olabiliyor. Bu dönemlerde yapılan küçük hatalar, geriye dönük prim alma sürecini zorlaştırabiliyor. Ne yazık ki, birçok kurum bu dönemleri prim başlatma açısından dikkate almaz, bu da erken emeklilik veya kademeli emeklilik hedeflerini etkileyebiliyor. Bu nedenle, çıraklık ve staj dönemlerinde yaşananları göz ardı etmemek gerekiyor.
DİKKAT ÇEKEN DETAY
Emeklilik başvurusu yaparken yapılan hatalar, hayat boyu süren çalışmanın emeğini boşa çıkarabiliyor. Bu durum en net şekilde, bir günle belirlenen 1999 erken emeklilik hakkının kaçırılmasıyla ortaya çıktı. Erken emekliliğinizi kaçırmamak için, iş hayatına başladığınız ilk günden itibaren primlerinizi düzenli olarak kontrol edilmesi gerekiyor. Özellikle kademeli emeklilikte, prim miktarından çok kazanılan gün sayısı ve yaş oldukça önem arz ediyor. Bu nedenle, geriye dönük prim ödemelerinizi gözden geçirmek hayati önem taşıyor.
Staj dönemindeki kurumun, 3308 sayılı kanun gereği, çalışan sayısına bağlı olarak asgari ücretin belirli bir yüzdesi oranında prim ödemesi kontrol ediliyor. Eğer kurumun çalışan sayısı 20 veya daha fazlaysa, asgari ücretin 1/3'ü oranında ücret ve prim ödemesi yapılması gerekiyor. Bu durum, SGK veya Bağ-Kur girişini de etkileyebiliyor. 3308 sayılı kanun, çırak, kalfa ve ustaların eğitimine ilişkin esasları düzenleniyor. Bu kanuna göre, çıraklara staj döneminde maaş ödemesi yanı sıra prim ödemesi de yapılması önem arz ediyor.
TARİHİ KONTROL EDİN
2023'te EYT yasası çıktıktan sonra, emeklilik başvurusunda bulunanların prim günlerinde yapılan hatalar fark edildi. Özellikle çıraklık dönemlerinin hesaplanması sırasında, sigorta giriş tarihlerinin yanlış girilmesi veya eksik prim günlerinin yatırılması nedeniyle birçok kişinin erken emeklilik hakkı elinden alındı. Bazı şirketlerin kurnazlıkları sonucu eksik prim ödemeleri de bu olumsuz sonuçlara yol açtı. Pandemi dönemi bu durumun en çarpıcı örneği oldu, çünkü birçok şirket ekonomi
Tüm bu sorunlar emeklilik başvuruları sırasında gün yüzüne çıktı. Bu nedenle uzmanlar, çalışanları düzenli olarak e-devlet üzerinden prim ödemelerini ve gün sayılarını kontrol etmeleri konusunda uyarıyor. Eğer kademeli emeklilik yasalaşırsa, bu tür durumlardan etkilenen birçok kişinin daha ortaya çıkmasından endişe eden uzmanlar, vatandaşlara geçmişe dönük prim ödemelerini kontrol etmelerini tavsiye ediyor. Zorluklar nedeniyle çalışanların prim günlerini eksik yatırdı.