Son yıllarda ülke genelinde sağlıkta şiddet her geçen gün artıyor. 2003 yılında sağlıkta dönüşüm programı adı altında yapılan değişikliklerle birlikte sağlık çalışanları yok sayıldı. İlerleyen süreçte sağlıkta şiddet artarken, Sağlık Bakanlığı adeta çözümsüz kalıyor. Sağlık çalışanlarının usulsüz taleplerden, artan şikayetler ve uğradıkları mobingle karşı karşıya kalıyor. TÜİK verilerine göre, 2023 yılında sağlık çalışanlarının yüzde 72,3’ü şiddete maruz kaldığı belirlendi. Konuyla ilgili açıklamada bulunan Antalya Tabipler Odası Başkanı Dr. Hüseyin Can Ertürk, sağlıkta şiddetin arttığını ve kesin çözülmesi gereken bir konu olduğunu vurguladı. Dr. Ertürk, sağlık çalışanlarının hastanelerde vatandaşların anlamsız talepleri karşısında iletişim kopukluğu nedeniyle şiddetinin yaşandığını ifade etti. Dr. Ertürk, Sağlık Bakanlığının sağlıkta çözümsüz kaldığını dile getirdi.
HASTA-HEKİM ARASINDA İLETİŞİM EKSİKLİĞİ YAŞANIYOR
Antalya Tabipler Odası Başkanı Hüseyin Can Ertürk, sağlıkta şiddette hastanelerde oluşan yığılmalar nedeniyle hekim-hasta arasında iletişim eksikliği yaşandığını ifade etti. Sağlık Bakanlığı yönetiminde hasta taleplerinin mutlaka yerine getirilmesinin, hastanelerde hastaların yersiz taleplerine neden olduğunu dile getiren Dr. Ertürk, konuşmasında şu ifadelere yer verdi:
“Sağlıkta dönüşüm programından sonra, bu basamaklandırmanın tam uygulanmaması nedeniyle hastanelerde çok ciddi yığılmalar yaşanıyor. Yani, bir hastane açıyorsunuz, içini donatıyorsunuz ve diyelim ki 10 kişiye hizmet vermeyi planlıyorsunuz; ancak talep öyle artıyor ki 100 kişiye mi yığılıyor acaba? Doğal olarak, hekimler ve hastalar arasında iletişim ve empati kayboldu. Sağlık Bakanlığı'nda ve yönetimde, hastaların taleplerinin mutlaka yerine getirilmesi gerektiği anlayışı hakim oldu. Şimdi, olur olmaz istekler olmaya başladı. Örneğin, hasta yokken "reçete yaz" veya "rapor ver" gibi talepler ortaya çıkıyor.”
“BAKANLIK ÖNÜNÜ AÇIYOR”
Dr. Ertürk, hastaların yersiz taleplerinin bakanlığın önünü açtığını belirtti. Hastaların yersiz istekleri karşılanmadığı taktide sağlıkta şiddete neden olduğunu ifade eden Dr. Ertürk, “İnsanlar, işlerinin hemen görülmesini ve istediği şekilde gerçekleştirilmesini bekliyor. Eskiden bir hasta doktora geldiğinde muayene olurdu ve doktor ona gerekli tetkikleri isterdi. Şimdi ise hasta, "Bana beyin MR'ı istiyorum" diye geliyor. Ne iş yapıyorsun diye sorulduğunda "Ev hanımıyım" diyor. Bu taleplerin karşılanması doğrultusunda son yıllarda bir teamül oluşmaya başladı. Bakanlık da bu durumu biraz önünden açıyor gibi görünüyor. İnsanlarımız talepleri yerine gelmeyince bunu fiziksel travma ile elde etmeye çalışıyorlar. Bunlar, toplumumuza, Türk milletine yakışmayan şeyler. Eskiden böyle bir durum yoktu. İnşallah bundan sonra da olmayacaktır” şekline konuştu.
Dr. Ertürk konuşmasını şu sözlerle sürdürdü: “Yönetim olarak, insanlara bunu iyi bir şekilde anlatmak ve yönlendirmek, eğitimlerini tam yapmak gerekiyor. Örneğin, televizyonlarda sabah akşam yapılan programlarda, insanların birbirlerine davranışları üzerine sosyal çalışma programları veya filmler yapılmadığını görüyoruz. Hiçbiri yok. İnsanları bu şekilde yönlendirmek ve eğitmek lazım. Şimdi, bunların hiçbirini yapmıyorsun. Sonuç olarak, herkes "Prof." unvanına sahip birine gitme isteği duyuyor. Normalde bu tür titrler üniversitedeki öğretmenlerin unvanlarıdır. Hekimlikte bunun değeri vardı ama yeri yoktu. Uzman olmak ya da hekim olmak yeterdi.”
HASTALAR SALDIRGANLAŞABİLİYOR
Hastaları talepleri karşılanmadığında çevrenin etkisiyle de saldırganlaştığını dike aktaran Dr. Ertürk, “Hastaların talepleri karşılanmadıkça, çevrenin ve eğitim seviyesinin etkisiyle saldırganlaşabiliyorlar. Bir hastaneye pompalı tüfekle baskın yapmak, normal şartlarda bir insanın yapmayacağı bir şeydir. O yüzden bu durumu araştırmak lazım hem psikiyatri uzmanlarının hem de sosyal hizmet uzmanlarının incelemesi gereken bir konu. İnsanların bu tür davranışları neden sergilediğini anlamak önemli. Tepkimiz doğal olarak olumsuz, ama bu davranışların nedenini araştırmak ve o insanın sorununu ortadan kaldıracak çözümler bulmak gerekiyor” şeklinde ifade etti.
SAĞLIKTA ŞİDDETİN ÖNÜNE GEÇİLEBİLİR
Dr. Ertürk, sağlıkta şiddetin önüne geçilmesi için eğitimin, sosyal dengenin, hizmetin düzgün sunulması ve son olarak hastaların yersiz taleplerinin önüne geçilmesi gerektiğini savunarak, “Her şeyin başı eğitimdir. İkincisi sosyal denge, üçüncüsü ise hizmetin düzgün bir şekilde sunulmasıdır. Dördüncüsü, insanların taleplerinin kontrol altına alınması ve sürekli ısıtılmaması gerekiyor. Bunlar öncelikle yapılması gerekenlerdir. Ama ne olursa olsun, sağlık çalışanına ve diğer insanlara şiddet hakkı verilmez. Bu davranışları hak etmezler. Ciddi caydırıcı cezaların da olması lazım. Çünkü bir şeyin cezası yoksa, insanların şiddeti sürdürmesine neden olur” diye konuştu.
SAĞLIK BAKANLIĞI ÇÖZÜMSÜZ KALIYOR
Bakanlığın sağlıkta şiddet konusunda çözümsüz kaldığını ifade eden Başkan Dr. Hüseyin Can Ertürk, şiddet konusu çok defa gündeme geldi. Ancak buna rağmen Bakanlık’ın bu konuda herhangi bir çözüm önerisi bulunmuyor. Sağlık Bakanı, "Dünyadaki uygulamaları biz de uyguluyoruz, ilave bir şey yapmamıza gerek yok" demişti. Ama tamam, uyguluyorsun ama senin ülkende şiddet bir türlü bitmiyor ve artarak devam ediyor. En son bir doktor hanım, "İki tutam saçım elimde" diye röportaj verdi, çünkü saldırıya uğramış. Hem de iki kadın tarafından. Yani ne empati var ne de saygı. İnsanlar, sadece istek ve arzularının sorgusuzca karşılanmasını bekliyor. Böyle bir şey olamaz” diyerek sözlerine son verdi.
