1 Ocak 1999’dan beri Euro bölgesindeki para politikasını yürütmekle sorumludur. Euro bölgesi ise 1999 yılının ocak ayında para politikası sorumluluğunun 11 Avrupa Birliği (AB) üye devletlerinin ulusal merkez bankalarından AMB’ ye transfer edilmesiyle oluşmuştur. Euro bölgesine 2001 yılında Yunanistan, 2007 yılında Slovenya, 2008 yılında Kıbrıs ve Malta, 2009 yılında Slovakya, 2011 yılında Estonya ve son olarak 2014 yılında Letonya katılmıştır. Avrupa merkez bankasının işi ve görevleri 1992’de imzalanan Maastricht Anlaşması’nda çeşitli protokollerle düzenlenmiştir.
Bir ülkenin para politikasını yürüten Merkez Bankasının iki önemli hedefi vardır. Merkez Bankasının birinci/temel hedefi, fiyat istikrarını sağlamaktır. Bu hedef doğrultusunda Merkez Bankası para değerindeki büyük dalgalanmaları önlemekle görevlidir. Merkez Bankasının ikinci hedefi ise ülkede istikrarlı konjonktürsel bir gelişim oluşturmaktır. Para politikasının bu önemli alt hedefi durgunluktan kaçınmayı amaçlar. Konjonktürsel gelişim, millî ekonomi kapasitesinin tam olarak kullanılmasıyla ölçülür. Merkez Bankası kredi fiyatlarını yükselterek ya da düşürerek (belirleyici faiz oranını değiştirmek) bu hedefleri takip ederler, yani ekonomiye nüfuz ederler. Böylece Merkez Bankası hem enflasyonu hem de konjonktürsel gelişimi etkiler. Öncelikli hedef Avro Bölgesinde fiyat düzeyi konusundaki istikrardır; bir başka hedef ise yüksek iş dereceleri ve devamlı büyüme amacıyla Avrupa Birliği’ndeki ekonomik politikanın desteklenmesidir. Bu da fiyat istikrarı tehlikeye düşmedikçe gerçekleştirilir. Anlaşmanın 105.maddesinin 2. fıkrasına göre temel ödevler:
Para politikasının belirlenmesi ve uygulanması
Döviz alım satımının sağlanması
Üye ülkelerin para kaynaklarının yönetimi (Portföy yönetimi)
Millî ekonomideki para dolaşımı, özellikle de sorunsuz işleyen bir ödemeler sistemi teşviki
Avrupa Merkez Bankasının diğer görevleri:
Avro banknotlarının ihraç izni, ulusal merkez bankaları aracılığıyla ihracın bizzat gerçekleştirilmesi
Kredi kuruluşlarını denetleme, finans piyasası istikrarını kontrol etme
Topluluk ve ulusal makamların danışmanlığı, diğer uluslararası kurumlar ve Avrupa kurumlarıyla iş birliği
Görevini yerine getirebilmesi için gererken istatistiksel bilgilerinin toplanması ve Merkez Bankası bilançosunun hazırlanmasıdır.
