‘Antalya Antalya olalı böyle çile görmedi’ şeklinde isyan ediyor toplu ulaşım duraklarındaki insanlar. ‘Bu ulaşım çilesi ne zaman bitecek, birileri çıksın cevabını versin’ diye tepki gösterenlerin sayısı da her geçen gün artıyor. Sinirler geriliyor, tartışmalar alevleniyor. Gerçek şu ki toplu ulaşımda yaşananların asıl nedeni Antalya’da kent içi toplu ulaşım hizmetinin özelleştirilmesiyle yaratılan rant. ANAP döneminde özelleştirme aşamasında ‘şoför esnafıyım, aracımla çalışacağım’ diye plaka alanlar, başka işlerle uğraşırken, araçlara şoför tutarak kazançlarına kazanç kattılar. Böyle Antalya’da ‘toplu ulaşım rantı’ yaratıldı. Asıl sıkıntı da buradan başlıyor. ‘Az kazanıyoruz’ diyerek otobüslerini evlerinin, bahçelerinin önüne çekenlerin keyfi yerinde. Antalyalı duraklarda çile çekiyor, saatlerce otobüs bekliyor, otobüse binince de balık istifi evine, işine gidiyor kimin umurunda? Önümüz kış, Antalya’da giderek daha da zorlaşan toplu ulaşım sorununu Antalya Büyükşehir Belediyesi nasıl çözmeyi planlıyor? Toplu ulaşımdaki bu kaosun nedeni ne? Antalyalılar bu çileye kimlerin yüzünden katlanıyorlar? Yanıt bekleyen sorular bunlar.

Antalya’da herkesin yanıt beklediği bu sorunları en yetkili kişiye, Antalya Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama ve Raylı Sistem Dairesi Başkanı Nurettin Tonguç’la konuştum, çarpıcı yanıtlar aldım. Tonguç’un verdiği bilgilere göre Büyükşehir Belediyesi’nin 200, Özel Halk Otobüsleri Başkanlığı’nın ise 490 otobüsü var. Halen Büyükşehir Belediyesi’nin otobüslerinin tamamı, özel halk otobüslerinin ise 250’si çalışıyor. 240 özel halk otobüsü ise bilet ücreti 8 liraya yükseltilmesine rağmen, 7 liradan 27 liraya çıkan mazot fiyatı nedeniyle zarar ettikleri gerekçesiyle çalışmıyor. Hal böyle olunca da toplu ulaşımda sıkıntı bitmiyor, tersine katlanıyor.

Nurettin Sönmez’in verdiği bilgiye göre, Antalya’da toplu ulaşım araçlarına günde ortalama 370 bin biniş olurken, pandemi döneminde bu sayı 260 bine indi. Bir rahatlama beklenirken, özellikle pik saatlerde Antalya’da hem toplu ulaşım hizmeti, hem de kent içi trafik kilitlendi. Büyükşehir Belediyesi, akaryakıt zamlarından etkilenen esnafa destek amacıyla toplu ulaşım havuzuna 5 milyon liralık destek verdiği gibi, ücretsiz binen kişi başına da 1 lira, ayrıca da araç başına 1,5 liralık akaryakıt katkısı sağlayarak toplu ulaşım hizmetini sürdürmeyi amaçlıyor.

Pekala toplu ulaşımda çözüm nedir? Antalya’da toplu ulaşımda Büyükşehir Belediyesi’nin payı yüzde 25, özel halk otobüslerinin yüzde 75. Toplu ulaşım hizmeti Büyükşehir Belediyesi’nin görevi olduğuna göre, belediyenin, yani kamunun, yani Antalya halkının payı- etkinliği artırılmalı. Bunun için de yeni otobüsler alınmalı. Antalyalı özel halk otobüslerinin keyfine bırakılmamalı. Bu noktada gözler Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek’e çevriliyor doğal olarak. Başkan Böcek’in ilk aşamada 50 yeni otobüs almak gibi bir düşünce taşıdığı, ancak finansman sorununu aşmak için çareler aradığı biliniyor. Bu arada hemen vurgulamakta yarar var. CHP’li Antalya Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Mustafa Akaydın döneminde alınan ve ömürlerini tamamlama aşamasında olan ECP plakalı araçların bir bölümü tamir ve bakımı yapılarak personel servisi olarak kullanılıyor.