Türkiye'nin turizm başkenti Antalya, her yıl milyonlarca yerli ve yabancı turisti ağırlayan popüler bir destinasyondur. Antalya'nın gözde ilçelerinden biri olan Konyaaltı hem doğal güzellikleriyle hem de tarihi ve kültürel zenginlikleriyle tatilcilerin ilgisini çeken bir bölgedir. Anadolu Uygarlıkları yerleşim haritasına göre, Likya sınırları içinde yer almaktadır. Likya, Pamphilya ile sınırdır.
M.Ö. 30 yıl öncesine kadar uzandığı bilinen Likya uygarlığının, Konyaaltı bölgesinde yer alan kentinin adı ise Olbia'dır. Olbia yani günümüz ismiyle Konyaaltı,tarihi boyunca farklı medeniyetlere yurt olmuş, ve bu medeniyetlerin tarihi bir tanık niteliğindeki pek çok unsurunu bugüne aktarabilmiştir. Bunlar arasında antik kentler, müzeler, hamamlar ve pek çok kıymetli obje yer almaktadır.
Biz bu yazımızda hem tarihi hem de doğal güzellikleriyle yerli ve yabancı turistlerin ilgisini canlı tutabilen Konyaaltı’nın antik kentlerini ele alacağız birlikte. Bölgenin tarihi ve kültürel mirasıyla daha yakından tanışacağız. Dilerseniz başlayalım, İşte dünyaca üne sahip Konyaaltı’nın medeniyetlere ışık tutmamıza sağlayan o ihtişamlı antik kentleri…
KELBESSOS
Konyaaltı ilçe merkezine ortalama 27 kilometre uzaklıkta, Alimpınarı Mahallesi sınırları içerisinde bulunuyor. Antik kent, Pisidia bölgesinin en büyük antik kenti olma özelliği taşıyan Termessos Antik Kenti’nin teritoryumudur. Kent sınırları içerisinde tarih tutkunlarının oldukça dikkatini çekebilecek gözetleme kulesi, taş evler, kuzey kapısı kalıntıları ve kaya mezarlar bulunmaktadır. Antik kent aynı zamanda doğayla iç içe konumuyla ziyaretçilerine tarihi ve doğayı aynı anda kucaklama fırsatı sunmaktadır. Ancak ne yazık ki tüm bu güzellikler ve köklü tarihi karşın, Kelbessos Antik Kenti, en çok yağmalanan antik kentlerin içerisinde yer almaktadır.
TYPELİA ANTİK KENTİ
Şimdiye kadar herhangi bir kazı yapılmamış olsa da, Kentin etrafının incelenmesi sonucu dekoratif semerdam biçimli sarkofajlar, hamam yapısı, çok sayıda çiftlik evi, zeytinyağı işlikleri, tarım alanları, kireç taşından yapılmış mezarlar, bazı sur kalıntılarına rastlanmıştır. Antik bir Likya Kenti olan bu kent, Kitanaora’dan başlayan ve Kosara üzerinden Trebenda’ya doğru devam eden Antik Roma Yolu üzerinde yer almaktadır. Ayrıca Typelia Antik Kenti, arkeologlar arasında “Lykia” ve “Pisidia” arasındaki sınırda yer aldığından, hangi birliğe ait olduğuna yönelik bir tartışma konusu olmuştur. Kente dair en önemli belgelerden biri 1994 yılında Patara’da bulunan ve MÖ 41-51 yılları arasında Likya bölgesinin yol sistemini de gösteren “Stadiasmus Patarensis” (SP) adlı Roma devlet kaydıdır. Kent, kartal yuvasına benzeyen bir manzaraya sahip olup, ziyaretçilerine tarihle doğayı aynı tepside sunmaktadır.
ONOBARA ANTİK KENTİ
Onobara Antik Kenti, Likya uygarlığına ait olan bir yerleşim yeridir. Onobara Antik Kenti de Likya tarihi açısından önemli eserleri bünyesinde barındırmaktadır. Onobara Antik Kenti, Konyaaltı’da Çakırlar mahallesinin güneybatı bölgesinde, Hisarcık yöresinde yer almaktadır. Kentin adının ‘büyük yamaç’ manasını taşıdığı bilinmektedir. Hemen yakınlarında bulunan Trebenna’nın karşılaşacağı düşman saldırısına karşı ön karakol şeklinde inşa edilmiş olup, kale kent özelliği gösterir. Antik kent hakkında çok az bir bilgi mevcut olup, kent ilk defa 1892 yılında Rudolf Heberdey ve Ernst Kalinka tarafından keşfedilmiştir. Antik kentte çok sayıda kaya mezarı ve ilgi çekici figürler bulunmaktadır.
TREBENNA ANTİK KENTİ
Likya, Pamphylia ve Pisidia kaşağında bir sınır kenti olan Trebenna Antik Kenti, ormancılık ve tarımla geçinirdi. Dolayısıyla burası üzüm ve zeytinyağı üretimi açısından Likya’nın en önemli kentlerinden biriydi. Antik kent, Roma dönemine ait mezarlıklar, toplantı salonu, hamam ile Bizans döneminden kalan şapel, kilise ve her döneme tanıklık eden akropolüyle biliniyor bu kente, Konyaaltı ilçesinin Geyikbayırı ve Çağlarca köylerinden geçilerek orman yoluyla ulaşılıyor. Geçmişte büyük öneme sahip olan 'Trebennalıların ünlü/ şanlı kenti' diye tanımlanan bu kent, günümüzde tarihe rehberlik etmek amacıyla ziyaretçilerini karşılıyor.
NEAPOLİS ANTİK KENTİ
Kentte ulaşım oldukça zor olduğu için günümüzde çok az ziyaret alan yerlerden biridir. Neapolis Antik Kenti, Güllük Milli Parkı sınırlarında bulunan Doyran göleti arkasındaki Kel dağ üzerinde konumlanmaktadır. Kentte herhangi bir arkeolojik çalışma yapılmamıştır. Kentin Termessos' a bağlı askeri üst olarak kullanıldığı tahmin edilmektedir. Kentte lahit mezarlar, Artemis 'a adandığı düşünülen tapınak kalıntısı, su ihtiyacını karşılamak için yapılmış su kuyuları ve kale bulunmaktadır. Aynı zamanda burası, nefes kesici manzarası ile dünyanın en güzel yürüyüş alanlarından biri olarak kabul edilen Likya Yolu üzerinde yer almaktadır.
