Fidel Alejandro Castro Ruz, (13 Ağustos 1926, Mayarí – 25
Kasım 2016 Havana), Kübalı Marksist-Leninist devrimci ve Küba Devrimi’nin
önderi. Orta halli İspanyol göçmeni Ángel Castro y Argiz’in (1875-1956), aşçısı
Lina Ruz González’den (Ángel Castro y Argiz’in ilk evliliğinin sona ermesinden
sonra nikahlandılar) evlilik dışı doğan beş çocuğundan ikincisidir. İspanya’nın
kuzeybatısındaki Galiçya’da dünyaya gelen babası Ángel Castro y Argiz, Küba
Bağımsızlık Savaşı sırasında Küba’ya gelen İspanyol askerlerinden biriydi.
Savaş bittikten sonra adadan ayrılmış ama kısa süre sonra Küba’ya dönmüştü.
Ülkenin doğusundaki Oriente ilinde (1976’da lağvedildi) başarılı bir şeker
kamışı yetiştiricisi olmuştu. Fidel Castro, United Fruit Company’nin denetimi
altındaki yoksul bir yöre olan Mayarí’de yetişti. Oriente ilinin merkezi
Santiago’daki Katolik okullarında ve Havana’daki Cizvit lisesi Belén İlahiyat
Okulu’nda öğrenim gördü. 1945’te eğitime başladığı Havana Üniversitesi’nden
1950’de hukuk doktoru olarak mezun oldu. Öğrenciyken, 1947’de Dominik
Cumhuriyeti’nde Rafael Trujillo’nun sağcı askeri cuntasına karşı başarısızlıkla
sonuçlanan bir devrimci harekete ve 1948’de Bogotá’daki kent ayaklanmalarına
katıldı. 1947’de Küba Halk Partisi’ne girdi. 1950-52 arasında avukatlık
yaptıktan sonra Temsilciler Meclisi seçimleri için Küba Halk Partisi’nden
adaylığını koydu. Ama 10 Mart 1952’de iktidardaki Carlos Prío Socarrás
hükümetini deviren Küba’nın eski başkanlarından General Fulgencio Batista seçimleri
iptal etti. 1953 başlarında Batista diktatörlüğünü yıkmak amacıyla küçük bir
grup oluşturan Castro, 26 Temmuz’da Santiago’daki Moncada Kışlası’na 165
arkadaşıyla birlikte bir baskın düzenledi ama başarısızlığa uğrayarak
tutuklandı. 16 Ekim 1953’te Santiago’daki Küba Yüksek Mahkemesi’nde yapılan
yargılamada ‘Sayın yargıç siz beni mahkûm edin! Tarih beni haklı çıkaracaktır!’
(La Historia Me Absolvera) cümlesiyle biten ünlü savunmasını yaptı. Mahkeme
sonunda 16 yıla mahkûm oldu. Juventud Adasında 21 ay hapis yattıktan sonra
Batista’nın emriyle cezasının geriye kalan bölümü bağışlandı. 1955’te Küba’dan
ayrılarak Meksika’ya geçti ve 26 Temmuz Hareketi adlı yeni bir örgüt kurdu.
İspanya İç Savaşı’na katılmış olan Kübalı Alberto Bayo’nun yönetiminde gerilla
savaşı eğitimi gören örgüt üyeleri 2 Aralık 1956’da Granma yatıyla Küba’ya
dönerek Oriente’de karaya çıktı. Burada hükûmet kuvvetleriyle girişilen
çatışmalarda arkadaşlarının çoğunu yitiren Castro, aralarında kardeşi Raul
Castro ve Ernesto Che Guevara’nın da bulunduğu 12 arkadaşıyla birlikte
Oriente’nin güneybatısındaki Maestra Dağlarına çekildi. Bu dağlarda iki yıl
boyunca Batista’nın kuvvetlerine karşı bir gerilla savaşı yürüttü. Giderek
siyasi desteğini yitiren ve bir dizi askerî yenilgiye uğrayan Batista, 31
Aralık 1958’de Dominik Cumhuriyeti’ne kaçtı. Castro 1959’un ilk günlerinde
Havana’ya girdi. Hukukçu Doktor Manuel Urrutia Leo devlet başkanlığına, Castro
da başbakanlığa getirildi. Fidel Castro 31 Temmuz 2006 tarihinde sağlık
problemleri nedeniyle yetkilerini geçici olarak başkan yardımcısı ve kardeşi
Raúl Castro’ya devretti.19 Şubat 2008’de de, bir açıklama yaparak, 1976
yılından beri yürütmekte olduğu Küba’nın en yüksek yönetim organı olan Devlet
Konseyi Başkanlığı görevini bıraktığını açıklamıştır.Görevden ayrıldıktan sonra
Yoldaş Fidel’in düşünceleri adıyla yazdığı makalelerde gündemdeki önemli
olayları yorumlamıştır.25 Kasım 2016 tarihinde Fidel Castro, uzun süredir
muzdarip olduğu çoklu organ yetmezliğine yenik düşerek hayatını kaybetmiştir.
Vasiyeti üzerine cenazesi 27 Kasım’da yakılmıştır.