Sofralık zeytin ihracatında dünya lideri olan, zeytinyağı ihracatında da bunu hedefleyen Türkiye, amacına çok yaklaştı. 2017/18 sezonunun bitmesine kısa bir süre kala son 4 yılın ihracat rekorunu kırmaya hazırlanıyor
Nihat TOKLU – ANTALYA GÜNDEM
Son dönemlerde başta madenciler, taş ocakları, HES’ler olmak üzere bazı güç odaklarının baskısı altında kalan zeytin sektörü, tüm zorluklara rağmen Türkiye’ye döviz kazandırmayı sürdürüyor. Türkiye’nin kendi ihtiyacını karşılayan zeytinciler, toplam 400 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirme peşinde. Yeni sezonun başlamasına kadar sektör için rekor olan bu gelire ulaşılacağı tahmin ediliyor.
Zeytinciler, Türk halkının sağlıklı beslenmesi için kişi başı zeytinyağı tüketiminin artırılması gerektiğini belirttiler. Türkiye’de halen kişi başına yıllık zeytinyağı tüketiminin 2 litre olduğuna dikkat çeken sektör yetkilileri, sağlık için bunun 5 litreye çıkarmasının istedi. Verilecek desteklerle, Türkiye’nin ihracatını daha da artırarak sofralık zeytinden sonra zeytinyağında da dünya lideri olabileceğini bildirildi.
Akdeniz, Ege ve Marmara ve Güneydoğu Anadolulu zeytinciler, yeni üretim dönemi öncesi, verimli bir sezonu geride bırakmaya hazırlanıyorlar. 2017 – 18 sezonunda, sofralık zeytin rekoltesi, 450 bin ton düzeylerinde, zeytinyağı rekoltesi ise 264 bin ton olarak gerçekleşti. Sofralık zeytin ve zeytinyağı ihracatı, 27 Ağustos itibari ile 341 milyon dolar olarak gerçekleşti. Sezonun 400 milyon dolarlık ihracat geliri ile tamamlanması bekleniyor. Bu rakamın son 4 yılın rekoru olacağı belirtildi.
AMBALAJLI YAĞ
Türkiye’nin zeytinyağı ihracatında, ambalajlı miktar olarak yaklaşık iki katı artarak, geçtiğimiz sezona göre 9 bin 542 tondan 18 bin 126 tona yükseldi. Ambalajlı yağın, toplam zeytinyağı ihracatı içindeki payı yüzde 25’ten yüzde 32’ye yükseldi. Döviz kurlarındaki değişimlerin pozitif katkısı ile birlikte ambalajlı zeytinyağı ihracatındaki artışın önümüzdeki dönemde de devam etmesi bekleniyor.
Sektör yetkilileri, aralarında Antalya’nın da olduğu 41 ildeki 500 bin üretici ailenin geçim kaynağı olan zeytin ve zeytinyağında ambalajlı ihracatının daha da artırılmasının önemine dikkat çektiler. Daha fazla döviz geliri için, ambalajlı zeytinyağı ihracatının 25 hatta 30 bin ton seviyelerine çıkarılması gerektiğini belirttiler.
SAĞLIKLI BESLENME
Türkiye’de uzun yıllar, başta margarin olmak üzere sağlıksız yağların özendirilmesi ile zeytinyağı tüketiminin azaldığını belirten zeytinciler, bunun artırılması için Tarım ve Orman Bakanlığı’na görev düştüğünü söylediler. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) ve Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri tarafından Eylül ayında bu yönde yapacağı çalışmanın önemine dikkat çekerek, “Ülkemizde kişi başına zeytinyağı tüketimi 2 litrenin altında, yani toplam tüketim 130-140 bin ton düzeylerinde. Türk halkının sağlıklı beslemesi için kişi başı tüketimi 5 litre seviyelerine çıkarılmalı” dedi.
ZEYTİNE DESTEK ARTMALI
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın zeytinciliğe verdiği desteği artırması talep ediliyor. Zeytinde üreticiye kilo başına 50 kuruş, zeytinyağı üreticisine sağlanan kilo başı 2.5 TL’lik prim verilmesi halinde sektörün üretim ve rekabet gücünün artacağı belirtildi. Verilen desteklerle sofralık zeytindeki liderliğin korunmasının yanında, Türkiye’nin zeytinyağı ihracatında dünya birincisi olan ABD’nin koltuğunu alabileceği bildirildi.
MADENCİLERİN TEHDİDİ SÜRÜYOR
Sürekli olarak zeytin ağaçlarını koruyan yasadan yakınıp değiştirmeye çalışan maden, inşaat ve HES sektörü, bu konudaki girişimlerini sürdürüyor. Onların en büyük rahatsızlığı Zeytin Yasası’nın ağaçların 3 kilometre yakınına kirlilik yaratacak tesislerin kurulmasını ve zeytinlerin sökülmesini yasaklaması.
Geçtiğimiz günlerde madencilik sektörü temsilcileri, bu amaçla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na giderek Bakan Yardımcısı Mithat Cansız ile görüştü.
Görüşmede, sektör temsilcileri bir kez daha zeytinlikleri koruyan zeytin yasasının değiştirilmesini istedi. Hükümet daha önce de zeytin yasasında değişiklik öngören yasa değişikliğini Meclis’e getirmiş ancak tepkiler üzerine geri adım atmak zorunda kalmıştı. Hükümetin sektörün talebi karşısında nasıl bir tutum izleyeceği önümüzdeki günlerde belli olacak.
