Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek konutlardaki artış ile ilgili açıklamalar da bulundu. Konuyu değerlendiren Antalya Emlakçılar ve İş Takipçileri Oto Galerisi Esnaf Odası (ANEKO) Başkanı İsmail ÇAĞLAR çözüm önerilerinde bulundu. Yapılan bu açıklamalar halk tarafından nasıl karşılanacak?
PROJELERİNİN HAYATA GEÇMESİYLE KONUT AÇIĞI GİDERİLECEK
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yaptığı açıklamalara istinaden konuşan ANEKO Başkanı İsmail Çağlar, “Bakanımızın açıklamalarına göre kira artış oranına konulan yüzde 25 sınırı 1 Temmuz 2024’te sona erdi. Buna paralel olarak yaz mevsiminin başlaması ile sadece Antalya’da değil Türkiye’nin her yerinde (başta büyükşehirler olmak üzere) kira fiyatlarının yükselebileceğini öngörüyoruz.
Bu durum birçok anlamda hem kirada oturmak zorunda kalan vatandaşlarımızı zorlayacak hem de ev sahiplerini. Beraberinde de kiracı ile ev sahibi arasında yaşanan sorunlardan dolayı bu konuyla alakalı mahkemelerde de yığılma meydana gelecek” dedi.
Türkiye’de konut açığının bitmediğini ve meselenin de buradan başladığını belirten Çağlar, şunlara değindi: “Konut açığını kapatmak için yapılması gerekenler var. Öncelikle kentsel dönüşüme ağırlık verilmeli. Geçtiğimiz yılın sonuna doğru kentsel dönüşümün önündeki en büyük engel olan kat maliklerinin uzlaşması konusunda 3’ te 2 zorunluluğunun kaldırılması konuşuldu.
Biz o dönem getirilecek olan düzenlemenin büyükşehirlerde olduğu gibi yurt genelinde kentsel dönüşümü hızlandıracağını söylemiştik. Çünkü kentsel dönüşüm projelerinin hayata geçmesiyle konut açığının giderileceğini ve yüksek kira sorununun çözülebileceğini düşünüyoruz. Bunun için de kentsel dönüşümün önündeki bütün engellerin kaldırılmasından yanayız. Adil ve doğru olan neyse onun bir an önce yapılması taraftarıyız.
Bunun yanı sıra çimento ve beton başta olmak üzere inşaat malzemelerindeki fahiş fiyatların kontrol altına alınmalı, insanların sınırsız konut sahibi olmalarının önüne geçilmeli, ikinci el konutlara uygun kredilerle insanların ulaşabilmesi sağlanmalı, kira sözleşmelerinin e-devlet üzerinden yapılmasına bir an önce başlanmalı, sözleşmeler çok ivedi hayata geçirilmelidir. Bahsettiğim konular için önlemler alınırsa sorunlar çözülebilir.”
VATANDAŞ KONUTUNUN GERÇEK FİYATINI ÖĞRENMİŞ OLACAK
Yapılacak düzenlemeler ile nasıl değişikliklerin olacağını anlatan Çağlar, “Daha önce gayrimenkul ya da arsa satın alınca 5 yıl geçtikten sonra satılması halinde gelir vergisi alınmıyordu. Yapılacak düzenleme ile herhangi bir yıl kapsamı olmadan tüm satım işlemlerinden sağlanan kazançlar gelir vergisine tabi tutulacak. Bize göre çalışmanın en önemli maddesi ise bölgesel rayiç bedel uygulamasına geçilecek olması. Böylelikle taşınmaz satışından elde edilen gelirlerin gerçek değeri üzerinden vergilendirilmesi için yeni bir sistem devreye girecek. Planlanan ise gayrimenkul değer bilgi merkezi kurularak tapudaki işlemlerin bu merkezdeki bilgilere ve taşınmazla ilgili ekspertiz raporuna dayanılarak yapılacak olması” dedi.
Yeni düzenlemelere göre devletin aldığı vergi oranında ciddi artışların olacağını ifade eden Çağlar, şunları söyleyerek sözlerini sonlandırdı:
“Belediye rayiç bedellerinin gerçek değeri yansıtmadığını biz hep söylüyorduk. Yeni düzenleme ile bölgesel olarak rayiç bedel tespit edilerek, tapu harcı ödemeleri ve emlak vergisi ödemeleri bu bedel üzerinden gerçekleştirilecek. Böylelikle artık belediyelerin rayiç bedelleri değil, devletin bölgesel olarak belirlediği rayiç bedelleri dikkate alınacak. Böylelikle hem vatandaş konutunun gerçek fiyatını öğrenmiş olacak hem de vergi kaçırmanın önüne geçilecek.”
Kira artışlarında kalıcı en temel çözüm konut açığının kapatılmasıdır. Konut arzını arttırmak, kira fiyatlarını düşürmenin en etkili yolundan biridir. Bu çözüm uzun vadeli olduğu için kısa vadede kira fiyatlarını durdurmak için ek önlemler alınmalıdır. Ayrıca önemli bir konu olan vergi kaçağının önlenmesi de önemli adım olarak görülmelidir. Yapılacak düzenlemeler ile kira gelirlerinin kayıt altına alınması ve vergilendirilmesi sağlanabilir. Bu işlem piyasada adil bir rekabet ortamı sağlayacaktır.
ÖNEMLİ ADIMLAR ATILMALI
Rayiç bedelin belediyeler yerine devlet tarafından belirlenmesi de önemli bir adımdır. Bu düzenleme, taşınmazların gerçek değerlerinin tespit edilmesini sağlayacak ve vergi adaletini güçlendirecektir. Ancak bu noktada, tüm Türkiye’deki taşınmazların acilen eksper yapılması gerekmektedir. Böylece, belediyelere gerçek değerler bildirilebilir ve vatandaşların bir kereye mahsus affedilmesi ile de devlet ve vatandaş arasında bir uzlaşı sağlanabilir. Ayrıca, tapu harçlarının %4’ten %1’e düşürülmesi de tarafları memnun edecek bir adım olacaktır. Bu düzenleme, hem alıcı hem de satıcı açısından daha cazip bir piyasa yaratabilir. Böylece, devlet de tam vergi alarak kazançlı çıkacaktır. Kira artışlarını engellemek ve piyasada denge sağlamak için konut arzının artırılması, vergi düzenlemelerinin iyileştirilmesi ve rayiç bedelin devlet kontrolünde belirlenmesi gibi adımlar atılmalıdır. Bu önlemler, hem kiracıları hem de ev sahiplerini rahatlatacak ve piyasanın istikrarını sağlayacaktır.
