Türkiye’de ekonomik sorunlar devam ediyor. Gıdadan, giyime ve turizme kadar pek çok sektörde ekonomik kriz artarak devam ederken, Antalya’da Kapalıyol esnafı işletmelerde Türk lirası yerine euro ve dolar birimleri üzerinden satış yapmaya başladı. Antalya’da pekçok restoran, otel ve kafe işletmeleri kur üzerinden satış yapmaya başladı. Turist çekmek için yapılan uygulamaların yanı sıra yüksek enflasyon ve kurlardaki artışın karşısında turistlerin alışveriş yapmaktan vazgeçmesine neden oluyor. Konuyla ilgili konuşan A. Ü. İİBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Koray Duman, esnafın fırsatçı olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Duman, dünyanın hiçbir yerinde gelişi güzel fiyatlandırma yapmayacağını aktardı. Yaşana ekonomik sorunlar karşında yabancı turistlerin tatil planlamasının başka ülkelere kaydığını dile getirdi.
KURNAZLIK VE YÜKSEK ENFLASYON
A. Ü İİBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Koray Duman, euro üzerinden satış yapan esnafın fiyatlandırmada kurnazlığı ve yüksek enflasyondan para kazanma mantığı olduğu vurgulayarak, “Esnaf fiyatlandırma yaparken Türk Lirası’ndan büyük bir ihtimale çevirip fiyatlandırıyorlar. Bu biraz aslında küçük esnafın özellikle kurnazlığı ve birazcık da bu yüksek enflasyondan biraz daha fazla nasıl para kazanabilirim mantığı var” şeklinde konuştu.
“FIRSATÇI ESNAF”
Prof. Dr. Duman, dünyanın hiçbir yerinde kafanıza göre fiyatlandırma yapılamayacağını dile getirdi. Fiyatlandırma yaparken, belli standartların olduğunu belirten Prof. Dr. Duman, esnafın fırsatçı olduğunu söyledi. Bunun yanı sıra esnafı bu davranışının Türklerden talep beklenmediğini vurgulayan Prof. Dr. Duman, konuşmasında şu ifadelere yer verdi:
“Dünyanın hiçbir yerinde turizmden daha çok para kazanayım deyip kafanıza göre bir fiyatlandırma yapmanız mümkün değil. Bunun belli standartları ve etiketleri vardır. O etiketleri aşamazsınız. Kapalıyol’daki esnafımız biraz fırsatçı. Zaten oraya 5 euro ya da 10 euro yazarak Türklerden Bir talep beklemiyor. Yabancılardan bir şey bekliyor. Ama bir yabancılar için orada o ürünleri 5-10 Euro’ya almak belki ucuza geliyor olabilir o yüzden onlara hitap ediyor.”
TURİSTLERİN ROTASI DEĞİŞTİ
Turizm sektörünün pahalı gelmeye başladığını ve turistlerin başka ülkelere yöneldiğini söyleyen Prof. Dr. Duman, turizm sektörü açısından bakıldığında turistlere Türkiye yavaş yavaş enflasyondan dolayı pahalı gelmeye başladı. İnsanlar tatillerini, harcamalarını artık Avrupa'ya kaydı. İspanya, Rusya, Yunanistan ve İtalya’ya doğru kaymaya başladığınızı biliyoruz. Önümüzdeki süreç bunu da gösteriyor zaten. Nitekim Antalya'daki konut talebinde Rusların büyük talebi vardı. Şimdi o talep de artık bu yüksek fiyatlardan dolayı düşmeye başladı. Konut satışlarında bir yavaşlama oldu, dolayısıyla bu yanlış bir uygulama. Bundan bir an önce dönülmesi gerekiyor. Bu da iyimser bekleyişler olması ile ilgili kötümser bekleyişler devam ettiği sürece orada tabelalarda 5 euro görürsünüz. Başka gün 6 ila 7 Euro olduğunu görülecek. Dolayısıyla bu bekleyişlerle ilgili bu süreç 2026'ya kadar götürür gibi geliyor” şeklinde konuştu.
YABANCILAR DA ALMIYOR
Prof. Dr. Duman konuşmasını şu sözlerle sonlandırdı; “Yabancı vatandaşlarda almıyor çünkü pahalı hale geliyor artık. Mal ve hizmetleri onlar için pahalı hale geliyor. Dolayısıyla pahalı hale gelince almamayı tercih ediyorlar. Bu gidişle almamak talep düştükçe de onun piyasa ekonomisi yavaşlama olacak. Fiyatların bir istikrara kavuşması gerekecek ama ne zaman kavuşur maalesef göremiyoruz.”