Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkan Yardımcısı Mustafa Küçükyaman, maliyet artışı, Çin pazarının daralması ve Orman Bakanlığı’nın uygulamaları nedeni ile sektörün son yıllarda küçülme yaşadığını söyledi. 20 yıldır madencilik sektöründe mücadele ettiğini belirten Küçükyaman, Batı Akdeniz’in yaş sebze ve meyveden sonra en büyük ihracat kalemini madencilik sektörünün oluşturduğunu belirterek, 2024’te yaşanan küçülmeye dikkat çekti.
2025’TE YÜZDE 9 KÜÇÜLME
Mermer sektörü 2024’ü yüzde 1,2’lik büyüme ile tamamladığını belirten Küçükyaman, “Bu rakam bizim için yeterli değil. Madencilikte Antalya 1,2 büyürken, Burdur yüzde 9 büyüdü, Isparta ise yüzde 12 küçüldü. Ülke genelinde 2025 yılının ilk çeyreğinde yüzde 9 küçülme meydana geldi. Sektörümüz, blok ihracatın yüzde 90’ını Çin’e yapıyordu ve bu yüzde 50 azaldı. Çin’deki maden fuarına katıldık ve orada da beklenen ilgiyi göremedik. Çin kendi ocaklarını açtı. Ayrıca Çin, Türkiye’den aldığı mermer bloğunu işleyerek yüzde 50’sini ülke içinde kullanıyordu. Çinli yetkililer nüfusun 1,5 milyar, konutun ise 2,5 milyar olduğunu açıkladı. Bu nedenle Çin’e ihracatta ciddi daralma var” ifadelerini kullandı.
REKABET ŞANSI KALMADI
Sektörde yaşanan gelişmeler nedeni ile yaşanan daralmanın rakamlara da yansıdığını belirten Mustafa Küçükyaman, son 10 yılda 9-10 bin arama ruhsatı varken, bu rakamın 3900’e kadar düştüğünü, bunun da 700’ü arama, diğerleri işletme ruhsatı olduğuna dikkat çekti. Türkiye’nin maden ihracatında en büyük rakiplerinden birisinin Kanada olduğunu belirten Küçükyaman, “Kanada’da orman kira bedeli, hektar başına 5-10 Euro iken bizde 10 bin Doları geçti. Hal böyleyken rekabet etme şansımız her geçen gün zorlaşıyor. ABD’nin ihracat vergisini yüzde 10 daha artırmasını olumlu buluyoruz. Çünkü Çin gibi ülkelere daha fazla artış yaptığı için Çin’den ABD’ye ihracat azalacaktır ve bizim şansımız artacaktır. Madeni sadece 1 kez kullanabiliyoruz ve değerinde kullanmak zorundayız” şeklinde konuştu.
REKABET GÜCÜ AZALDI
Madencilik sektörün en önemli sıkıntılarından birisinin, Orman Bakanlığı’nın maden aramak için 10 hektarlık alanı geçmeme kuralının olduğunu belirten Küçükyaman, şunları söyledi: “İşletme ruhsatında 10 hektarı geçmemek gibi bir madde var. 10 hektar bizim için sadece hafriyat alanı. Bu sorunlar bizim sektörü daraltıyor. Rakip ülkelerle rekabet gücümüz azalıyor. Kur baskısı ve maliyet artışı nedeni ile ihracatta maliyetleri fiyatlara yansıtamıyoruz. Çünkü ABD’de enflasyon yüzde 5 ve o farkı bile vermiyorlar. 2025’te hedefimiz, 2024 rakamlarını korumak olmalı. Maden ihracatı 6,5 milyar Dolar’ın altına düştü. Devletimiz, 2028’de maden ihracatını 10 milyar Dolar olarak belirledi. Biz de bunu gerçekleştirmek için çalışacağız ancak mevcut şartlarda bu mümkün değil”.
