Antalya’nın tarım geçmişi binlerce yıl geriye gidiyor. Antalya’da bir zamanlar şeker kamışı üretimi gerçekleştiğini biliyor muydunuz? Antalya’da üretimi gerçekleştirilen şeker kamışı için binlerce dönüm alan kullanılmış. Bu süreçte şeker fabrikası için bile girişimler gerçekleşmiş. Antalya’nın geçmişte üretimi yapılan ancak günümüzde üretimi olmayan şeker kamışının üretim öyküsü şaşırtıyor.

YÖRE HALKI ŞEKER KAMIŞINA ALIŞMIŞ

Antalya’da 1800’lü yılların başından itibaren bol miktarda şeker kamışı tarımı yapıldı. Gezgin yazarlar, şeker kamışı yöre halkı tarafından bu tarıma alıştığını belirtmiş. Yaygın olan şeker kamışı, pazarda da rastlandığını aktarılmış. Fabrikayla ilgili bir bilgiye erişilmemiş. Dönemin Nafia Meclisi, şeker kamışı için şeker fabrikasının Antalya’da kurulmasını uygun görmüş.

Şeker Kamışı (1)

FABRİKA DÜŞÜNCESİ ASKIDA KALDI

Antalya’da yaşamış Muhassıl Necib Paşa ise İstanbul’a yakın bir yerde kurulması gerektiğini belirtmiş, bunun için Londra’dan fabrika için gerekli alet ve makineler temin edilmiş. Fabrikanın inşası ötelenerek daha çok üretimin sağlanması amaçlanmış, Antalyalılar ise bu durumdan memnun olduklarını ifade ederek üretimi sürdürmüş. Fabrikanın açılması hiç gerçeklememiş çünkü Necib Paşa, İstanbul’a gitmek için yola çıkmış ancak Kütahya’da geçirdiği sıtma nedeniyle iyileşemeyerek yaşamını yitirmiş. Fabrika bu nedenle açılamamış.

Şeker Kamışı (2)

1800’LÜ YILLARIN SONUNA KADAR DEVAM ETTİ

Fabrika’nın açılamaması, Antalyalılar üzse de üretime son vermemiş aksine yüzyılın sonuna kadar üretimden geri kalmayarak şeker kamışı ekiminin giderek büyüdüğü ve bu üretimle şehirdeki çiftçilerin kazandığı görülmüş.

Şeker Kamışı (4)

ŞEKER KAMIŞI İÇİN GEREKLİ ORTAM TEK ANTALYA VE MERSİN’DE VAR

Geçmişte üretilen şeker kamışı günümüzde üretilmesi biraz zorlu olsa da gerçekleşebilir. Bu nedenle belli başlı kurallar bulunuyor. Şeker kamışı üretimi için sıcak ve nemli iklim gerekiyor, bu da Antalya’nın ve Mersin’in ön plana çıkmasını sağlıyor. Ege’de de üretimi gerçekleşebilecek olan şeker kamışı Akdeniz’deki kadar verimli olmaya uygun değil. Şeker kamışı için yüksek sıcaklık, yüksek nem, yağış gerekiyor.

Şeker Kamışı (3)

ŞEKER KAMIŞI ÜRETİMİ ŞU AN OLMAZ

Türkiye’de şeker kamışının üretim alanı kısıtlı kalacağı için Antalya, geçmişte olduğu gibi öncü şehir olma özelliğiyle ön plana çıkıyor. Yaşanan ani iklim değişikliği eskiden ekilen şeker kamışı üretimini olumsuz yönde etkileyeceğinden, üreticiler buna sıcak bakmıyor. Türkiye’de şeker üretimini şeker pancarından elde edilmesi nedeniyle şeker kamışı üretimine talep çok düşük olacağından üretimi çok sınırlı kalır.

Muhabir: UĞUR FİDAN