Antik çağların görkemini gün yüzüne çıkarma çabaları, bazen yalnızca kazma ve kürekle değil, teknolojinin güçlü yanlarıyla da desteklenir. Perge Antik Kenti'nin girişinde sessizce bekleyen Sarıkız ve Pehlivan adında ki iki vinç, tarihsel bir görev üstlenmiştir. Bu mekanik devler, Perge’nin muhteşem hikayesinde önemli rol oynayıp, bir parçası olmuştur. Bu vinçler uzun yıllar boyunca İstanbul üniversitesi tarafından Side ve Perge antik kentlerinin kazı ve restorasyon çalışmalarında kullanılmıştır. Perge Antik Kenti kazı çalışmalarında birçok eser gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu eserlerin çoğu Antalya Müzesi’nde sergilenmektedir.
PEHLİVAN
Gri renkteki vinç, halk arasında "Pehlivan" olarak bilinir. Bu lakabını alma sebebi belki de uzun yıllar boyunca gösterdiği gücünden dolayı almıştır. İstanbul Üniversitesi tarafından, 1973-1995 yılları arasında Perge kazılarında önemli bir rol üstlenmiştir. Pehlivan, yalnızca bir vinçten fazlasıdır. Perge Antik Kent’in toprak altında saklı kalmış sırlarını ortaya çıkarmak, taşları yerlerinden kaldırıp tarihe yeniden can vermek için yıllar boyunca çalışmalarda kullanılmıştır.
SARIKIZ
Diğer önemli sarı renkteki vinç ise belki renginden dolayı Sarıkız lakabını almıştır. Sarıkız, yalnızca bir vinç değil, Side’nin Apollon Tapınağı’nda ki kazı ve restorasyon çalışmalarında görev almış önemli bir tanıktır. Ayrıca Oymapınar Barajı’nın inşasında da kullanılan Sarıkız, 1986 yılında Perge’ye gelmiştir. Bu antik kentte tarihin izlerini kazmaya devam etmiş ve birçok eserin bulunmasında kullanılmıştır.
TARİHE TANIKLIK EDEN MEKANİK KAHRAMANLAR
Bugün, Sarıkız ve Pehlivan Perge Antik Kenti’nin girişinde kendilerine yer edinmiştir. Onlara birer makine olarak bakmak doğru olmaz. Bu iki vinç aynı zamanda tarihin sayfaları yeniden yazılırken, taşların altında yatan geçmiş gün yüzüne çıkarılırken tanıklık eden ve çalışan kahramanlardan biridir. Sarıkız ve Pehlivan yıllarca süren zorlu çalışmaların ve İstanbul Üniversitesi’nin arkeoloji dünyasına yaptığı katkıların sembollerinden biri haline gelmiştir.
Bu vinçler, geçmişin izlerini sürerken kullanılan modern araçların da nasıl bir tarihe tanıklık ettiğinin canlı kanıtları olarak Perge’deki yerlerini almış durumda. Ziyaretçiler, antik kentin büyüleyici ve göz alıcı atmosferine adım atmadan önce Pehlivan ve Sarıkız’ı selamlayarak turlarına başlıyor. Bu kahraman makinelerin ardındaki emek ve tutku hatırlanmalıdır. Sarıkız ve Pehlivan geçmişin ağırlığını kaldıran, bugüne ve geleceğe köprü kuran mekanik kahramanlardır.