Türkiye'de turizm sektörü nereye gidiyor. “Turizmde 2024’te rekorlar kırdık” söylemleri gerçeği yansıtıyor mu? Antalya Manavgat'ta Vigo Turizm Seyahat Acentasının Sahibi Özcan Kılıç, Turizm Bakanı Ersoy ve sektör temsilcileri tarafından turizmin rekorlar yılı olarak açıklanmasına eleştiride bulundu. Manavgatlı turizmci Kılıç, Turizm Bakanı'nın açıkladığı rakamlar doğrultusunda kırılan turizm rekorlarının, turizm esnafı ve küçük işletmeler için geçerli olmadığına dikkat çekti.
"REKOR SÖYLEMLERİ GERÇEĞİ YANSITMIYOR"
2024 yılının Türkiye turizmi için çelişkilerle dolu bir yıl olarak geride kaldığını belirten Antalya Manavgat'ta yaşayan turizmci Özcan Kılıç, "Sayın Turizm Bakanı'nın “Turizmde 2024’te rekorlar kırdık” söylemleri kulağa hoş gelse de, sahadaki gerçekler bu pembe tabloları desteklemiyor. Veriler, turizmin büyük bir yükselişten ziyade, ekonomik mücadelelerle dolu bir dönem geçirdiğini ortaya koyuyor. Bu durum, turizmin büyüdüğüne dair yapılan açıklamaların sahadaki tabloyu ne kadar yansıttığı konusunda düşündürücü sorular doğuruyor. Hani rekorlar nerede?" açıklamasında bulundu.
TURİZM İŞLETMELERİ YÜZDE 50 KAR KAYBI YAŞADI
Turizmde ciro ve gelirlerde büyük kayıpların yaşandığını ifade eden Kılıç, "2024’te konaklama sürelerinin bir gün kısalması, %10’luk bir kayıp anlamına geliyor. Bu kayıp, turistlerin daha az gün geçirmesi sonucunda otelcilerden turizm esnafına kadar herkes tarafından hissedildi. Artan enflasyon, işletme maliyetlerini yükseltirken, düşük döviz kuru turistlerin harcamalarının değerini düşürdü. İşletmeler, kârlılıklarını koruyamadı ve birçok işletme geçen yıla göre %50’ye varan kâr kaybı yaşadı. Bu tablo göz önüne alındığında, “rekor kırdık” söyleminin gerçekte ne kadar gerçekçi olduğunu sorgulamak gerekiyor. Cirolar düşmüş, gelirler azalmış ve maliyetler artmışsa, rekorlar gerçekten nerede?" dedi.
TURİZMCİLER YAŞAM MÜCADELESİ VERİYOR
Sektörün gerçek aktörlerinin esnaf ve küçük işletmeler olduğunu söyleyen Kılıç, "Turizm sektöründe çalışan ya da turizmden doğrudan gelir elde eden esnaf ve küçük işletmeler bu yıl büyük kayıplar yaşadı. Bakanlığın çizdiği pembe tablo, bu kesimlerin yaşadığı zorlukları ve ekonomik sıkıntıları yansıtmıyor. Restoran sahipleri, otelciler, hediyelik eşya dükkanları, tur operatörleri… Bu insanların 2024 boyunca yaşadığı zorluklar, turizmin pembe bir rüyadan çok, hayatta kalma mücadelesi olduğunu gösteriyor. Esnaf, sezonu %60 kayıpla kapattı; restoranlar beklenen turist kalabalığını göremedi, oteller doluluk oranlarını tutturamadı, tur operatörleri de zayıflayan taleple başa çıkmaya çalıştı. Bu tablo, “Rekorlar kimin için?” sorusunu anlamlı hale getiriyor." şeklinde konuştu.
TURİST SAYISI FAZLA, DÖVİZ GİRDİSİ YETERSİZ
Turizm sektörünün sadece büyük zincir oteller ya da yüksek gelirli işletmelerden ibaret olmadığını dile getiren Kılıç, "Aynı zamanda seyyar satıcılardan tur rehberlerine, küçük restoranlardan hediyelik eşya dükkanlarına kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Bu kesim, 2024 yılı boyunca yüksek maliyetler ve azalan turist harcamaları ile mücadele etti. Herkes için kazanç anlamına gelmeyen bir rekor, ne kadar büyük olursa olsun, sektördeki çoğu insan için sadece bir hayal olarak kalıyor." sözlerini kullandı.
MALİYETLER ARTIYOR, GELİRLER AZALIYOR
TGA’nın yükselen gelirlerinin ise düşündüren bir başarı olduğunu vurgulayan Kılıç, "2024 yılında, Turizm Geliştirme Ajansı (TGA) gelirlerinde dikkat çeken bir artış yaşadı. TGA, turizm sektöründen aldığı payı %49 artırarak 2,63 milyar TL’ye (77 milyon dolar) çıkardı. Ayrıca, Hazine’den aldığı devlet yardımı %40 artışla 2 milyar TL’ye (58 milyon dolar) ulaştı. TGA’nın bu gelirleri turizmi tanıtma ve geliştirme amacıyla kullanılıyor olabilir, ancak turizmin diğer aktörleri artan maliyetler, azalan gelirler ve ekonomik baskılarla mücadele etti. “Turizm kazandı” söylemleri, sektörün genelinde yaşanan kayıplarla birlikte düşünüldüğünde ne kadar anlam taşıyor?" diye konuştu.
CİRO VE GELİRLERDE CİDDİ KAYIPLAR VAR
"Rekor Varsa Paralar Nerede?" diye soran Kılıç, "Sokakta ekonomik sıkıntılardan şikâyet eden vatandaşa “çıkar göster telefonunu” denilen bir dönemde, turizmde pembe tablolar çizenlere “Rekor varsa, paralar nerede? Çıkar göster paraları” demek gerektiği de turizmin yaşadığı ekonomik gerçeklerin bir yansıması. Bu sorunun ardındaki gerçek, turizmde ciro ve gelirlerde yaşanan anormal kayıpların nedenini sorgulatıyor. Enflasyon yüksek, döviz kuru düşük ve işletmeler kâr kaybı yaşıyorsa, bu rekorlar gerçekten kime hizmet etti?" sorusunun cevabının da merak edildiğini aktardı.
ESNAF SAHADA MALİYETLERLE BOĞUŞUYOR
"2024 yılı, turizmin sadece rakamlarla değil, sahadaki gerçeklerle de değerlendirilmesi gerektiğini gösterdi" diyen Kılıç, Turizm sektörü, ekonomik yükü omuzlayan esnaf ve küçük işletmelerin yaşadığı zorlukları göz ardı ederek sürdürülebilir bir gelişim sağlayamaz. Rekorlar kâğıt üzerinde etkileyici görünebilir, ancak sahada maliyetlerle boğuşan, kazancını artırmak bir yana, ayakta kalmaya çalışan binlerce işletme var. Bu nedenle, turizmdeki başarılar sadece büyük kazanımlar üzerinden değil, sahada hissedilen ekonomik etkilerle ölçülmeli." ifadelerini kullandı.
Türkiye'de kuş gözlem turları da yapan Kılıç, konuya ilişkin açıklamasını şu sözlerle tamamladı: "2024 yılı, turizmin yapısal sorunlarını gözler önüne serdi. Pembe tablolar ne kadar etkileyici görünse de, ciro ve kârlılıkta yaşanan kayıplar, turizmin iç yüzündeki mücadeleyi ortaya koyuyor.".
