Antalya, tarih boyunca birçok millete ev sahipliği yapmış. Bu ev sahipliği boyunca birçok isim kendi tarihsel dönemine büyük damgalar vurmuş. Askerlerden politikacılara kadar antik dönemin önde gelen isimlerinden birçoğu bölge halkları tarafından sevilmiş, anısına mezarlar diktirmiştir. Antalya’daki anıtsal mezarların sahipleri döneminin önemli isimleri olarak tarih sahnesindeki yerini aldı.
PLANCİA MAGNA’NIN ANITSAL MEZARI
Perge Antik Kenti’ne adını altın harflerle yazdırmış olan Plancia Magna, tarihte heykeli ve adı bilinen ilk belediye başkanı görevinde olan kadın unvanına sahiptir. Günümüzde Perge’ye dair yapıların birçoğu onun döneminden kalmadır. Perge Antik Kenti’nin Helenistik Surlar’ın hemen yanında anıtsal mezarı bulunmuştur.
ALKETAS’IN ANITSAL MEZARI
Termessos Antik Kenti’nde bulunan Alketas’ın anıtsal mezarı günümüze yıpranmış bir biçimde bulunuyor. Tarihi yapının önemi ise Büyük İskender’in seleflerinden olan Antigonos’a karşı savaşı kaybeden Alketas, Termessos’a sığınır ancak yaşlılar şehri vermektense Alketas’ı vermeyi karar verir ancak Alketas kendi canına kıyarak Antigonos’a teslim olmadı. Antigonos, Alketas’ın cansız bedenine işkenceler etmiş ve orada bırakmıştır. Termessoslu gençlerde onun anısına anıt mezar yaptırmıştır.
AZİZ NİKOLAS’IN ANITSAL MEZARI
Noel Baba olarak kabul edilen Aziz Nikolas’ın anıtsal mezarı Antalya’nın Demre ilçesindeki kendi adı olan Aziz Nikolas Kilisesi’nin zeminin de gömülüdür. Myra’nın piskoposu olarak görev yapmış ve yardımlarıyla tanınmıştır. Hristiyan dünyasında Noel Baba olarak anılmıştır. Son yapılan kazılarda Noel Baba’nın mezarı kilisenin altında olduğu düşünülüyor.
GAİUS CAESAR’IN ANITSAL MEZARI
Gaius Caesar’ın Anıtsal Mezarı, Antalya’da bulunan Limyra Antik Kenti’ndedir. İmparator Augustus’un torunu ve varisi Gaius Caesar’ın onuruna inşa edilen anıtsal mezardan geriye çok az parçası kalmış olsa da sur duvarlarında bir kısmı bulunuyor. Gaius Caesar , Marcus Vipsanius Agrippa ile Agrippa'nın ölümünden sonra onu evlat edinen Augustus'un kızı Iulia'nın en büyük oğlu olarak biliniyor. Ermenistan’ın dönerken 22 yaşında iken Limyra’da 21 Şubat 4’te yaşamını yitirdi. Cenazesi Roma’ya gitse de Limyra halkı onun anısına bu mezarı yaptırdı.
OPRAMOAS’UN ANITSAL MEZARI
Rhodapolis Antik Kenti’nde dönemin en zengin ve hayırseverlerinden biri olan Opramoas, yaşamı boyunca birçok antik kente yardım etmiş ayağa kalkmalarında destek olmuştur. Deprem yaşayan kentlere mali desteklerde bulunan Rhodapolisli Opramoas, dönemin en hayırsever kişisi olarak tarihte yerini almıştır. Opramoas’un ölümü Rhodapolislileri üzmüş ve onun anısına anıtsal mezar yaptırarak yaşamını duvarlara kazımışlardır.
