Antalya’da doğal alan tahribatı hız kesmeden devam ediyor. Finike-Demre-Kaş-Kalkan üzerinden geçmesi planlan duble yol projesine valilik onayıyla “ÇED olumlu kararı verildi. İlk olarak 2017 yılında gündeme gelen projeye halkın tepki göstermesi nedeniyle Antalya Valiliği "ÇED gerekli değildir” kararı verilmişti. Ancak 2020 aynı projeye Bakanlık tarafından normal ÇED süreci başlatılmıştı. Yol projesi, bölge halkının itirazları ve çevre tahribatı nedeniyle Antalya 4. İdare Mahkemesi, biri doğal sit alanında geri dönülmez bir tahribata sebep olacağı için iptal etmişti.
Yapılması planlan yol projesi, tarihi mezarlıklar üzerinden geçmesinin yanı sıra bölgede 66 bin ağaçtan fazla ağacın kesilmesine neden oluyor. Projenin genişliği en az 60 metreye yayılan duble yolun etki alanında ve yakın çevresinde yer alan doğal ve kültürel varlıkların sayısı bu projenin iptal edilmesi için tek başına yeterli olurken valilik onayıyla “ÇED olumlu kararı” verildi.
ARKEOLOJİK VE DOĞAL ALANLAR YOK OLUYOR
Duble yol projesi 11 arkeolojik sit ve 9 koruma alanına doğrudan ya da dolaylı olarak zarar veriyor. Yol, Beymelek Lagünü ve Kaputaş 1’inci derece Doğal Sit Alanlarının, Kaş Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesinin, Istlada/Hayran antik kentinin içinden geçerek, dünya çapında tanınan Myra Antik Kenti ve Sura, Kyaneai Antik Kentlerinin sınırlarından ise teğet geçerek bölgedeki en değerli doğal ve kültür varlıklarının tahrip olmasına neden oluyor.
Duble yolun geçeceği bölgede 22’si endemik olmak üzere 454 bitki cinsine ev sahipliği yapıyor. Dünyada sadece Kaş- Demre bölgesinde yetişen Likya Orkidesi, Kaputaş Andızotu, Sürmeli Çiğdemi yayılım alanları üzerinden geçerek endemik türlerin popülasyonunda tahribata neden olacak. Bunun yanı sıra yol güzergahında 118 hektar tarım alanı (yaklaşık 210 futbol sahası), 57 hektar toplam orman alanı (çalı, geniş yapraklı ve iğne yapraklı), 44 hektar zeytinlik alan ve 95 hektar makilik vejetasyon alanı olmak üzere toplam 321 hektar alan tahrip olacak.
İLK ÖNCE “ÇED GEREKLİ DEĞİL” KARARI VERİLMİŞTİ
Konuyla ilgili konuşan Kaş Çevre ve Kültür Koruma Derneği Başkanı Ahmet Murat Akoy, söz konusu projenin 2017 yılında ilk defa gündeme geldiğini ifade ederek, “Antalya Valiliği "ÇED gerekli değildir" kararı vermişti. Buna istinaden de iki tane dava açtık. O zaman Kaş Turizm Tanıtma Derneği vardı. İki dava açılmıştı. O davalar sonucunda da Antalya 4. İdare Mahkemesi, biri doğal sit alanında geri dönülmez bir tahribata sebep olacağı için iptal etmişti” diye konuştu.
BÖLGE HALKI TEPKİ GÖSTERMİŞTİ
2020 yılında Danıştay onayladıktan sonra Bakanlık normal ÇED sürecini başlattığını belirten Akoy, “Önce halk toplantısı yapıldı. Finike’de yapılamadı çünkü halk büyük tepki gösterdi. Halk istemediklerini dile getirdiler. Kaş’ta halk toplantıları yapıldı, halk yolu istemediğini tutanaklara geçirdi. Halk bilgilendirme toplantısından önceki sene Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda İnceleme Değerlendirme Komisyonu toplantısı yapılmıştı. Oraya da gittik. Demre Belediye Başkanı, Finike Belediye Başkan Yardımcısı ve STK üyeleri Demre'den gelen vatandaşlarla beraber o toplantıya katıldık ve çekincelerimizi, itirazlarımızı da orada belirttik. Onlar da tutanağa geçti” şeklinde konuştu.
19 MİLYON METREKÜP NEREYE DÖKÜLECEK?
Akoy, konuşmasında şu ifadelere yer yer verdi:
“Dönemin Demre Belediye Başkanı ‘19 milyon metreküp bir moloz ortaya çıkıyor. Bunun 13 milyonunu Demre, Kaş ve Finike'ye dökeceğinizi söylemişsiniz. Bizim böyle bir alanımız yok. Üç ilçede de bu büyüklükteki molozun döküleceği alanlar yok’ dedi. Buna istinaden Bakanlık ÇED sonucunu olumlu olarak açıklayamamışlardı. Şimdi o tarihler geçtikten sonra görüyoruz ki aslında hemen arkasından da Bakanlık bizden tekrar itirazları istedi.”
ÇED OLUMLU KARARINA HUKUKİ MÜCADELE
17 Ocak'ta “ÇED olumlu kararı’ verilmesi üzerine verilen kararın olumlu kararın ardından hukuki mücadeleyi başlatacaklarını söyleyen Akoy, “ÇED genelde Türkiye’de olumlu çıkar. Yani olumsuz çıkmaz. Biz zaten onu bekliyorduk. Buna istinaden şimdi ne yapılacak? Hukuki mücadele başlatılacak. Önce bu ÇED olumlu kararına dava açılacak” dedi.
KAPUTAŞ KANYONUNA VİYADÜK
Duble yol projenin bölgede üzerinde büyük tahribata sebep olacağını dile getiren Akoy, “Yol, 9 tane koruma ve 11 tane arkeolojik sit alanından geçiyor” dedi.
Akoy, Türkiye'nin tanıtımlarında olan Kaputaş Kanyonundan da köprüyle geçileceğini vurgulayarak, “Kaputaş'ın üzerinden köprüyle geçiyorlar. Olacak işler değil bunlar” diye konuştu.
DOĞAL ALANLARI TAHRİP EDEREK GEÇİYOR
Akoy, “Kaş Kalkan Özel Çevre Koruma Bölgesi'nin içinden geçiyor. Onun dışında 118 hektar bin 180 dönümlü bir tarım arazisini, 570 dönüm orman alanını, 440 dönüm zeytinlik alanını tahrip ediyor. Bunun dışında orman saymadıkları 950 dönümlük de makilikten geçiyor. Doğal alanları tahrip ederek geçiyor. Onun için bu alanların içinde sadece Kaş'ta olan, dünyada sadece Kaş'ta yetişen endemik türler var2 tanesi Likya Kaş'a has olan türlerdir” dedi.
Söz konusu projenin Demre üzerinde bulun endemik türlere zarar vererek geçeceğine vurgu yapan Akoy, “Demre tarafında sürmeli çiğdemi dediğimiz endemik bir tür var. Bu üç türün de yayılım alanlarından geçiyor. Bu iş olacak bir iş değil” diye konuştu.
“YENİ YOL YERİNE MEVCUT OLAN YOLLAR DÜZELTİLMELİ”
Duble yol projesi yerine hâli hazırda mevcut yolların düzeltilmesi gerektiğini ifade eden Akoy, “Demre'yle Kaş arasında mevcut üç şeritli bir yol var şu anda. Bu üç şeritli yolu dört şerit yapılması yerine bu yolun yanına dört şeritli yol daha yapıp bunu da Likya kültürel mirasının olduğu arkeolojik alanlardan, birinci derece arkeolojik alanlardan, aynı şekilde birinci derece doğal alanlardan, doğal sit alanlarından geçirilmek isteniyor. Akıllı alır bir şey değil bu” sözlerine son verdi.
