Antalya’nın tarihi yapıları arasında sayılan türbeler bazıları korunarak günümüze ulaşmayı başarırken bazıları da korunamamış durumda bulunuyor. Antalya’da bulunan tarihi türbeler listesi belirlendi. Her biri önemli olan türbelerin konumları, özellikleriyle… Antalya il merkezinde altı, Alanya ilçesinde beş, Elmalı ilçesinde bir, Serik ilçesinde ise iki adet olacak şekilde dağılım gösteriyor.
ANTALYA MERKEZ’DE BULUNANLAR
Ahi Kızı Türbesi, Kaleiçi’nde Selçuk mahallesi, Aydoğdu sokak No:3’te bulunmakta olup ziyarete açık. Günümüzde bir dükkân bünyesinde yer almakta ve mekâna geçiş doğu cephesinde yer alan dükkândan sağlanmaktadır. Eser, Ahi Kızı’na ait olup bahsi geçen yapı içerisinde gömülü durumdadır.
Ahi Yusuf Türbesi, Kaleiçi’nde Selçuklu mahallesi, Mermerli sokakta bulunmaktadır. Türbe yapısı Ahi Yusuf Camisi’nin güneyinde ve her iki yapıyı da çeviren avlunun güneydoğu köşesinde yer alıyor.
Nigâr Hatun Türbesi, Kaleiçi’nde Yivli Minare Külliyesi’nin bulunduğu alan içerisinde yer alıyor. Nigâr Hatun Türbesi’nin kuzey kısmında Zincir Kıran Mehmet Bey Türbesi yer alırken batı kısmında Antalya Mevlevihanesi, doğu yönünde ise İmaret Medresesi bulunuyor.
Şeyh Sinan Türbesi, Antalya merkezde Çaybaşı Mahallesi’nde kendi adını taşıyan Şeyh Sinan Cami avlusunda yer alıyor.
Şeyh Şücaeddin Türbesi, Antalya merkezde, Çaybaşı Mahallesi’nde yer almakta olup ziyarete açık durumda. II. Gıyâseddin Keyhüsrev zamanında yaşamış bir ahi şeyhi olan Şeyh Şücaeddin’e aittir.
Zincirkıran Mehmet Bey Türbesi, Antalya il merkezi, Kaleiçi’nde, Yivli Minare Külliyesi’nin bulunduğu bölgede yer alıyor. Zincirkıran Mehmet Bey Türbesi, Antalya Mevlevihanesi’nin doğu kısmında yer alan teraslı bir alanda bulunuyor.
ALANYA KALESİ’NDE TÜRBELER YER ALIYOR
Akşebe Türbesi, Alanya Kalesi Hisariçi mahallesinde yer almakta olup; Süleymaniye Camii, Bedesten ve Arasta yapı topluluğu ile aynı alan içerisinde bulunmuyor. Akşebe Mescidi ve Türbesi İç Kale bölümünün doğu kısmında yer alacak şekilde meyilli bir arazi üzerine inşa edilmiş.
Gülefşen-Karamanoğlu Alaeddin Bey Türbesi, Alanya ilçe merkezi, Oba mevkiinde bir yamaç üzerinde yer almakta olup ziyarete açık durumda.
Mahmud Seydi Türbesi, Alanya ilçesi Mahmud Seydi Köyü’nde yer almaktadır. Köyün güney tarafında meyilli bir arazi üzerine zaviye ve türbe olarak inşa edilmiş olup ziyarete açık durumda. Köy yerleşkesi içerisinde aynı ismi taşıyan cami, türbe ve zaviye bulunmaktadır. Türbe, Yusuf oğlu Mahmud Seydi’ye ait olup bahsi geçen yapı içerisinde gömülüdür.
Pirce Alaeddin Türbesi, Alanya ilçesi Şıhlar Köyü’nde cami ve mezarlık ile aynı alan içerisinde yer almakta olup ziyarete açık şekildedir. Türbe, Sucu İbrahimoğlu Pirce Alaeddin’e ait olup torunları Hacı Abdulhalim Efendi ve Şeyh Abdul Kadir Efendi ile birlikte gömülü durumda.
Sitti Zeynep Türbesi, Alanya ilçesi Kaleyolu caddesinde bulunan kayalık alan üzerine inşa edilmiş. Türbe, Zeynelabidin Hazretlerinin kızı Sitti Zeyneb’e ait olup bahsi geçen yapı içerisinde gömülüdür.
Abdal Musa Türbesi, Elmalı ilçesi Tekke Köyü’nde yer almakta olup ziyarete açık durumda. Türbe, Seyyid Gazi Hasan oğlu Abdal Musa’ya aittir. Kız kardeşi Zeynep, annesi Ümmügülsüm, babası Hasan Gazi ve müridi Alaiye Sancak Beyi Mahmud oğlu Kaygusuz Abdal ile birlikte bahsi geçen yapı içerisinde gömülüdür.
Anonim Türbe, Serik ilçesi Gebiz mahallesinde, mezarlık alanı içerisinde yer almakta olup ziyarete açıktır.
Bali Baba Türbesi, Serik ilçesi, Tekke Köyü’nde mezarlık alanı içerisinde yer almakta olup ziyarete açıktır. Türbe, kesin olmamakla birlikte Bâli Baba’ya ait olup bahsi geçen yapı içerisinde gömül durumdadır.
Emir Dede Türbesi, Akseki ilçesi, Emiraşıklar Köyü’nün kuzeyinde yer almakta olup ziyarete açık durumda. Türbe, kesin olmamakla birlikte Emir Âşık ve Genç Âşık’a ait olup bahsi geçen yapı içerisinde gömülü durumdadırlar.
Çomaklı Türbesi, Alanya ilçesi, Payallar mahallesinde Türbe Cami avlusunda yer almakta olup ziyarete açık durumda. Türbe, bütünüyle betonarme ve fayans malzeme ile inşa edilmiş olup özgün durumuna dair herhangi bir bilgi bulunmuyor.
Memiş Dayı Türbesi, Alanya ilçesi, Orhan Köyü’nde yer almakta olup ziyarete açıktır.
Musa Dede Türbesi, Akseki ilçesi, Emiraşıklar Köyü’nün kuzeyinde yer almakta olup ziyarete açık durumda. Türbe, kesin olmamakla birlikte Musa Dede’ye ait olup bahsi geçen yapı içerisinde gömülüdür. Musa Dede Türbesi, bütünüyle betonarme malzeme ile inşa edilmiş olup özgün durumuna dair herhangi bir bilgi bulunmuyor.
ELMALI İLÇESİNDE TÜRBELER BULUNUYOR
Ahi Baba Türbesi, Elmalı ilçesi, Hükümet caddesi üzerinde Ömer Paşa Cami bünyesinde yer almakta olup ziyarete açıktır.
Baltası Gedik Mahmud Dede Türbesi, Elmalı ilçesinde yer almakta olup ziyarete açıktır. Eser, kesin olmamakla birlikte Abdal Musa’nın kardeşi ve Abdal Musa Tekkesi’nin oduncusu ya da baltacısı olduğu söylenen Baltası Gedik Mahmud Dede’ye ait olup bahsi geçen yapı içerisinde gömülü durumdadır.
Budala Sultan Türbesi, Elmalı ilçesinde, Abdal Musa Türbesi’nin güneyinde yer almakta olup ziyarete açıktır. Türbenin, kesin olmamakla birlikte Abdal Musa’nın aşçısı olduğu söylenen Budala Sultan’a ait olduğu yönündedir.
Haydar Baba Türbesi, Elmalı ilçesi, İplik Pazarı mahallesinde yer almakta olup ziyarete açıktır. Türbe, kesin olmamakla birlikte Haydar Baba’ya aittir. Üzerinde herhangi bir kitabe bulunmayan yapının hangi tarihte ve kim tarafından inşa ettirildiği bilinmiyor. Türbe, günümüze çeşitli onarımlar geçirerek ulaşmıştır. Asli durumuna dair herhangi bir bilgi bulunmuyor.
Mesten Dede Türbesi, Elmalı ilçesi, Tekke Köyü’nde yer almakta olup ziyarete açık durumdadır. Eserin iç mekânına yerleştirilen mermer levha üzerinde, eski binasının 2004 yılında yıkıldığı ve yerine yenisinin yapıldığı ifade ediliyor.
Sinan-ı Ümmi Türbesi, Elmalı ilçesi, Sinan Ümmi sokakta cami ve türbe yapısı olarak yer almakta olup ziyarete açık durumdadır. Türbe, Yûsuf b. İbrahim’e aittir. Mahlas olarak Ümmî Sinan ve Sinan Ümmî’yi kullanmıştır. İç mekân bünyesinde Yûsuf b. İbrahim (Sinan Ümmi), Sinan-ı Ümmi torunu Şeyh Murtaza Ali, Cami mütevelli Hacı Rasih Efendi gömülüdür.
Vahib-i Ümmi Türbesi, Elmalı ilçesi, Tahtamescit, Ahmet Atılgan sokakta yer almakta olup ziyarete açıktır. Türbe, Vâhib-i Ümmi, Abdülvehhâb Efendi, Abdülvehhâb Sultan gibi isimlerle anılan Abdülvehhâb Ümmi’ye aittir.
DİĞER İLÇELERDE DE TÜRBELER YER ALIYOR
Kâfi Baba Türbesi, Finike ilçesi, Yuvalı Köyü yakınında Limyra antik kenti sınırları içerisinde yer almakta olup ziyarete açıktır. Türbe, Abdal Musa’nın 40 dervişinden biri olan ve Kâfi Baba olarak anılan Muhammed Bin Nida-i Kasım’a aittir.
Şeyh Karani Türbesi, Gündoğmuş ilçesi, Ortaköy sınırları içerisinde yer almakta olup ziyarete açıktır. Ortaköy 1475 tahrir kaydında “Malan” adı ile anılıyor. Şeyh Karani Türbesi olarak bilinen yapı Şeyh Mehmed Zâviyesi adı ile kayıtlara geçmiş olup Malan Köyü (Ortaköy) sınırları içerisinde zikrediliyor.
Zelili Ali Dede Türbesi, İbradı ilçesi, Ormana beldesi merkez mezarlığında bulunmakta olup ziyarete açıktır. Bahsi geçen yapı bünyesinde gömülü olan Zelili Ali Dede, Manavgatlı Zelili olarak anılmaktadır.
Yaren Dede Türbesi, Korkuteli ilçesi, Kargalık mahallesi, Dallas Tepe olarak adlandırılan bölgede yer almakta olup ziyarete açıktır.
Cemaleddin-i Seydi Türbesi, Manavgat ilçesi, Seydiler mahallesinde yer almakta olup ziyarete açıktır. Yapı içerisinde Cemaleddin-i Seydi gömülü durumdadır.
