Ülkemizin hemen hemen her şehrinin ayrı bir hikayesi, tarihi ve efsaneleri bulunuyor. Bu şehirlerden birisi de Antalya. Antalya, Türkiye’nin turizm başkenti olarak bilinse de aynı zamanda tarihi zenginliği, gastronomisi ve doğal güzellikleri ile ünlü şehirlerimizden bir tanesidir.

Her yıl milyonlarca turisti ağırlayan bu güzide şehrin adının Antalya olmasının ise bir hikayesi var. Antalya'nın ismi, eski medeniyetler tarafından tarih boyunca yönetilmesinden geliyor. 

Bu medeniyetlerin en önemlilerinden biri de Bergama Krallığı’ydı. Bergama Kralı II. Attalos'un onuruna şehre Attaleia adının verilmesi ile başlayan bu hikaye kamuoyu tarafından oldukça merak ediliyor. Bu nedenle, Antalya’nın geçmişini merak eden kişiler Antalya’nın eski adını sıklıkla araştırıyor ve hikayesini öğreniyor.

Peki Antalya’nın eski adı neydi? Yazımızda Antalya’nın eski adı nedir sorusu başta olmak üzere Antalya’nın hikayesine ve şehrin çeşitli özelliklerine dair merak edilen soruları cevapladık.

İşte detaylar…

Antalya Eski Adi 18

Antalya’nın Eski Adı Nedir?

Antalya, Türkiye'nin turizm açısından en önemli ve en bilinen illerinden biri olarak karşımıza çıkar. Her yıl milyonlarca ziyaretçi çeken ve ülke ekonomisine önemli bir katkı sağlayan Antalya ili, bu denli önemli bir şehir olmasından dolayı tarihi de sık sık araştırılıyor.

Tarihi ve geçmişi araştırılan Antalya’nın isminin ise neden Antalya olduğu merak ediliyor. Merak edilen konulardan biri de Antalya’nın eski adının ne olduğu. 

Çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış olan Antalya’nın eski adı Attaleia olarak biliniyor. Attaleia isminin nereden geldiğini ve hikayesini sizler için araştırdık.

Antalya Eski Adi 14

Antalya’nın Kuruluşu

Antik çağda Antalya'ya "çok verimli" anlamına gelen Pamphylia adı verilmişti. 2. ve 3. yüzyıllarda bu şehirler, Akdeniz'in en önemli ticaret ve kültür merkezleri arasında yer aldı. Batı bölümüne ise Lykia denirdi. Milattan önce VIII. yüzyılda Ege denizinin Batı kıyılarından göç eden insanlar buraya geldi ve Aspendos ve Side gibi şehirleri kurdular. 

Pamphylia adı aslında bilinen Antalya’nın eski adı değil. Antalya’nın eski adının Atteleia olarak bilindiğinden bahsetmiştik. Peki nedir Atteleia’nın hikayesi, birlikte bakalım…

Antalya isminin ilk başta hangi kişi veya grup tarafından söylendiği bilinmese de tarih öncesi ve antik çağlarda çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapan bu güzel şehrin çok sayıda kaynakta çeşitli isimlerle anıldığı söylenir. 

Antalya, Likya, Pamfilya ve birçok uygarlığa ev sahipliği yapsa da milattan önce (MÖ) 2. yüzyılda Attalos'un bölgeyi fethetmesi ve Attaleia adını almasına dair çeşitli kaynaklardan gelen bilgiler var. Bu durum da Antalya isminin Attaleia ile bağlantılı olduğunu bizlere gösteriyor.

Antalya Eski Adi 23

II. Attalos’un Antalya’yı Fethi

Antik Yunan'da yaşayan bir dizi hükümdarın adı Attalos'dur. Tarih boyunca, bu hükümdarlar çeşitli krallıkların veya şehir devletlerinin yöneticileri olarak görülmüştür. I. Attalos ise en ünlü hükümdarlarıdır. 

Bergama Krallığı'nın kurucusu olarak kabul edilen I. Attalos, MÖ 3. yüzyılda yaşamıştır. Bergama Krallığı, Anadolu bölgesinde yer alan önemli bir Helen krallığıydı. I. Attalos, bu krallığı güçlendirdi.

I. Attalos aynı zamanda II. Attalos'un dedesidir. II. Attalos, MÖ 2. yüzyılın başında Bergama Krallığı'nı yönetmiş ve Bergama veya Pergamon olarak da bilinen Bergama şehrini kurmuştur. Ardından III. Attalos, MÖ 2. yüzyılın sonlarına doğru hükümdar olmuş ve Bergama Krallığı'nı Roma İmparatorluğu'na bırakmıştır.

Bu üç ünlü hükümdardan II. Attalos, Antalya'yı fethetmiştir. MÖ 2. yüzyılın başlarında II. Attalos Bergama Krallığı'nı yönetiyordu. Attalos, Antalya'yı fethetmiş ve hükümdarı olduğu Bergama Krallığı'na katmıştır. Şehrin o dönem hangi isimlerle anıldığını bilmemekle ile birlikte, Attalos'un şehri fethetmesinin ardından hükümdarın onuruna Attaleia olarak adlandırıldığını ve daha sonra "Adalia" olarak değiştirildiği kaynaklarda yer almaktadır. 

Antalya'nın tarihsel olarak adının nasıl zamanla nasıl değiştiği bilinse de şimdiki adı olan "Antalya"ya nasıl dönüştüğü hakkında kesin bir bilgi bulunmuyor. Emin olunan bilgiler arasında sadece bu kentin adının Bergama Kralı Attalos'a dayandığı ve anlamının "Attalos Yurdu" olduğu bilgisidir.

Bergama Krallığı'nın sona ermesiyle Antalya, korsanların eline geçmiş daha sonra Roma topraklarına katılmış, Bizans egemenliğine girmiştir. Son olarak Türklerin himayesine girmiştir. Günümüzde Türkiye topraklarına ait ve Türklerin olan bu şehir tüm dünya tarafından Antalya olarak bilinmektedir.

Antalya Eski Adi 7

Yıllar İçinde Antalya’nın Nüfusu

Antalya’nın eski adının merak edilmesi üzerine, birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış olan bu şehrin tarihinden ve adının nereden geldiğinden söz ettik. 

Yıllarca isim değişikliği ve farklı medeniyetlere şahit olan Antalya’nın şu anda 19 ilçesi bulunuyor; Akseki, Aksu, Alanya, Demre, Döşemealtı, Elmalı, Finike, Gazipaşa, Gündoğmuş, İbradı, Kaş, Kemer, Kepez, Konyaaltı, Korkuteli, Kumluca, Manavgat, Muratpaşa, Serik. 

Yıllardır Antalya ve ilçelerinde süre gelen yaşam sırasında nüfus değişiklikleri de olmuştur. Antalya’nın yıllar içerisinde değişen nüfusu ise şöyledir;

Yıllar

Antalya

Antalya / TR

Oranı (%)

Yıllık

Ortalama

Nüfus Artışı

1990

1.132.211

2,00

%4,26

2000

1.719.751

2,54

0.98 %

2008

1.859.275

2,60

%1,23

2009

1.919.729

2,65

%3,25

2010

1.978.333

2,68

%3,05

2011

2.043.482

2,73

%3,29

2012

2.092.537

2.77

%2,40

2013

2.158.265

2.82

%3,14

2014

2.222.562

2,86

%2,98

2015

2.288.456

2.90

2.96 %

2016

2.328.555

2.91

%1,75

2017

2.364.396

2,92

%1,53

2018

2.426.356

2,93

%2,62

2019

2.511.700

2,96

%3,51

2020

2.548.308

3,02

%1,45

2021

2.619.832

3,05

%2,80

2022

2.688.004

3,09

%2,60

Kaynak: HABER MERKEZİ