Sanayi Devrimi sonrasında artan sera gazlarının etkisi küresel ısınmaya neden oluyor. Sıcaklık artışları nedeniyle doğal dengede bozulmalar ve bu dengelerin bozulmasıyla ortaya çıkan iklim sistemindeki değişiklikler görülüyor. İklim sisteminin bozulmasıyla iklim krizi kendini gösterir hale getirdi. Antalya’da bu iklim krizinin etkilerini son on yılda hissedilir bir biçimde görüyor.
Turizm ve tarım kenti olarak bilinen Antalya, iklim krizi etkilerine karşı en kırılgan bölgelerden birine sahip. Turizmden kaynaklı nüfus artışları ve diğer kent faaliyetleri sera gazı salınımlarının yüksek olmasına neden oluyor. Antalya’da iklim krizini derinleştiği görülebiliyor.
İKLİM KRİZİNİN ANTALYA ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Antalya iklim ve jeolojik özellik nedeniyle birçok afeti yaşayan bir şehir olarak biliniyor. Sıcak ve soğuk havalar, aşırı yağışlar ve bu yağışlara bağlı olarak seller, taşkınlar deniz seviyesinde yükselme, fırtınalar ile hortumlar etkili oluyor. Kuraklık, su kıtlığı, büyük çaplı orman yangınları, bulaşıcı hastalıklar kenti etkileyen riskler arasında gösteriliyor. Bu durum, Antalya’nın iklim krizi kaynaklı afetlere açık bir şehir yapıyor. 1980 ve 2019 yılları arasında kentin en yüksek sıcaklık ortalaması 2,4 derecelik artış, en düşük sıcaklık ortalamasında ise özellikle Alanya gibi kıyı alanlarda 4 dereceye kadar varan artışlar yaşanıyor. Aşırı yağışlar ve yıllık yağış toplamının azaldığı belirlenmiş. 40 yıllık değişimle sıcaklık artışı, iklim krizinin etkilerinin Antalya’da yoğun yaşandığı görülebiliyor. Yaz aylarındaki sıcaklık değerleri 40 derecenin üstüne çıkması özellikle kronik hastalar, yaşlılar ve çocuklar gibi hassas olan kişiler için risk oluşturuyor.
AŞIRI YAĞIŞLAR CİDDİ SEVİYELERE YÜKSELDİ
Kente ölçülen 24 saatlik toplam yağışın en yüksek değeri 330 mm’dir ve bu değer, İç Anadolu Bölgesi’nin aldığı yıllık yağış toplamına yakın durumdadır. Antalya’daki aşırı yağışların artması 20 yıllık süre zarfında sel ve su baskınlarına yol açmıştır. Bu afetler ciddi seviyelere varmakta ve bu da can ve mal kayıplarına yol açıyor. Son 40 yılda sıcaklık 2 derece artış göstermiştir. İklim krizi, deniz seviyesini arttırdı. Kıyılar üzerinde erozyon, su baskınları, bazı alanların su altında kalması, tuzlu suyun içeri doğru girmesi ve fırtınanın oluşturduğu dalgaların daha yıkıcı boyutlara ulaşması gibi sonuçları doğuruyor. Deniz seviyesinin artışı ile kıyılarda arazi kaybı yaşanıyor.
DENİZ SEVİYESİNDEKİ YÜKSELİŞ
Deniz seviyesindeki yükseliş 640 Kilometrelik kıyısı olan Antalya’yı etkiliyor. Deniz seviyesinin artması tatlı su kaynaklarına karışmasına yol açıyor. Su kıtlığı ve kuraklık riskinin arttığı bu dönemde tarım sektörünü olumsuz etkiliyor. Deniz ekosistemindeki istilacı türlerin çoğalması, bazı türlerin yok olmasına yol açıyor. Deniz seviyesindeki yükselme oksijen kaynağı ve türleri için üreme alanı olarak görülen deniz çayırlarını olumsuz yönde etkiliyor. Deniz çayırları, fırtına ve hortum afetlerinin yol açtığı dalga şiddetlerini azaltıyor. Türkiye’nin taraf olduğu Akdeniz’in Deniz Ortamı ve Kıyı Bölgesi’nin Korunması Barcelona Sözleşmesi kapsamında gerçekleştirilen Taraflar Konferansları’nda iklim kriziyle ilgili alınan kararlar Antalya’yı doğrudan ilgilendiriyor. Antalya Büyükşehir Belediyesi, bu kararlara iklim politikalarına yer vermek ve bunları uygulamakla yükümlü olmuştur.
ANTALYA, ORMAN VARLIĞI AÇISINDAN TÜRKİYE’DE BİRİNCİ
Antalya, ormanlığı bakımından Türkiye’nin birinci şehri olma özelliğine sahip, bu oran %56 oranındadır. Ormanlar ve akarsular bakımından zengin olmasına rağmen Antalya’da aşırı hava olayları yaşanıyor. Bu hava olayları nedeniyle kuraklık, su kıtlığı riski her geçen gün artıyor. Su miktarının azalması tarımda verimliliğin düşmesine yol açıyor. Gıda temini ve gıda güvensizliğinin yaşanmasına neden oluyor. Nüfus artışına bağlı olarak suların kirlemesi halk sağlını etkiliyor. Yaşanan iklim krizi kaynaklı bu risklerle mücadele edilmesi için Antalya Büyükşehir Belediyesi çalışmalarını sürdürüyor.
ANTALYA’DA YANGINLAR ARTIYOR
Antalya’nın hava durumdaki ani yükseliş yıllar içerisinde artışa neden olmuş ve sıcaklıkların getirdiği orman yangınları kendini daha belirgin hale getirmiştir. Orman yangınlarının yol açtığı tahribat nedeniyle ekosistemdeki kayıp gün geçtikçe artıyor. Antalya Büyükşehir Belediyesi, Antalya Valiliği ve devlet kurumları yaşanabilecek felaketler için hazırlıklı olsa da bazı durumlarda yetersiz kalabiliyor. 2021 yılında çıkan büyük orman yangınında Antalya’da orman alanında ciddi azalış yaşanmış ve yeniden canlandırma projesi ile ormanlar ayağa kaldırılmaya çalışılmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı, yeni teknolojiler kullanarak orman yangınlara karşı önlemler alıyor.
