Bugün dünyanın en önemli şehirleri arasında kabul edilen Türkiye’nin Dünyaya açılan kapısı Antalya Kurtuluş Savaşı sonrası bile bazı ülkelerin ilgi odağı olmaya devam etti. Hatta 1934 yılında Antalya için ülkemizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk savaşlardan yorgun düşmesine rağmen ülkeyi yeniden savaşa sokmayı göze aldı.
ANTALYA’NIN İŞGALİ
Tarihler 28 Mart 1919 tarihini gösterirken, İtalyanlar güvenlik bahanesi ile 300 askerle Antalya’yı işgal etti. Antalya gizli anlaşmalarla İtalya’ya vaad edilmişti.
22 Mart 1919’da Antalya’ya gelen Regina Elena gemisinden bir kaç İtalyan askeri karaya çıkarılarak eski İtalyan hastanesinde koruma altına alındı. İtalya’nın Antalya kontrol memuruna hükümet konağında bir oda verildi. Uyanık İtalyanlar Antalya esnafından bir kısmını kruvazörde misafir ederek kendilerine iyi muamele yapıldığına ilişkin kâğıt imzalattılar. İtalyanlar bu imzalı kağıtları kendilerine davet yapıldığı şeklinde kullanıldı.
RAHİBELERİ KORUMAK İÇİN ASKER GELDİ
Antalya’nın Hıristiyan mahallesindeki meydanda, bir kutu barut infilak etti. 28 Mart sabahı İtalya temsilcisi, mutasarrıf vekiline başvurarak “memlekette anarşi ve asayişsizlik gördüğünü ve emniyet olmadığından İtalyan okulundaki rahibelerin korktuklarını ve bomba infilakı üzerine rahibelerin korunması için 10 kişilik küçük bir kuvvetin karaya çıkarılacağını” söyledi. Mutasarrıf vekili her ne kadar biz koruruz dese de karargahtan dışarı çıkmamak şartıyla 10 İtalyan askerinin gelmesine izin verdi.
28 MART’TA İŞGAL EDİLDİ
28 Mart 1919 günü, saat 15:00’den sonra limanda bekleyen kruvazörden karaya çıkan 300’den fazla İtalyan askeri Antalya’yı işgal etti. Antalya’nın işgali Paris’te de tepkiyle karşılandı. İşgalden kısa bir süre sonra İtalyanların Antalya’da kendilerine göre bir düzen kurarken, 30 Mart tarihinde asker sayısını 600’e çıkarttı.
5 TEMMUZ 1921’DE ANTALYA’DAN AYRILDILAR
Antalyalı Kuva-yi Milliyeciler elleri tetikte silahlanarak bekliyorlardı. Yaptıkları tüm işlerin; bir aldatmaca, bir göz boyamaca ve bir kandırmaca olduklarını biliyorlardı. İtalyanlar 28 Mart 1919 tarihinde geldikleri Antalya’dan 5 Temmuz 1921 günü gittiler. Giderken de Antalya’da bulunan keresteden zeytinyağına kadar çok sayıda ürünü de yanlarına aldılar.
ATATÜRK ANTALYA İÇİN KIYAFETİNİ DEĞİŞTİRDİ
1922-1943 yılları arasında İtalya’yı yöneten Benito Mussolini yönetmişti. Mussolini her fırsatta Antalya ve Akdeniz bölgesine İtalyan askerlerini çıkarma tehdidini tekrarlamıştı. Mustafa Kemal Atatürk’ü Çankaya Köşkü’nde ziyaret eden Mussolini’nin temsilcisi Antalya isteklerini tekrarlamıştı. Bunun üzerine odadan ayrılan Atatürk Mareşal üniforması ile odaya geri dönünce İtalyan temsilci yanıtını almış ve Çankaya Köşkü’nden ayrılmıştı.
1934’DE ANTALYA İÇİN SAVAŞIN EŞİĞİNDEN DÖNÜLDÜ
Aradan kısa bir süre geçtikten hemen sonra Mussolini yeniden harekete geçti. İtalyan öğrenciler yapılan organizasyonla Roma’daki Türkiye Büyükelçiliği önünde “Antalya İtalya’ya aittir, Antalya’yı istiyoruz,” diye bağırarak gösteriler yapıyordu. Atatürk, Mussolini’nin temsilcisine bu kez tarihe geçecek şu sözleri söyledi:
“Antalya İtalya’daki Büyükelçiliğimizin cebinde değil ki…Antalya buradadır…Ne diye gelip almıyorsunuz? Ekselans Mussolini’ye teklifim askerlerini Antalya’da karaya çıkarsın, savaşalım. Savaşı kim kazanırsa Antalya O’nun olsun!”
