Ticaret Bakanlığı, yaşanan kuraklık ve Mersin-Adana-Hatay’da yaşanan don olayları sonucu limon üretiminde sıkıntı yaşanması ve fiyatların pazarlarda 100 Lira’nın üzerine çıkması üzerine limon ihracatını yasakladı. 8 Nisan 2025 tarihi itibariyle geçici süreyle durdurulan limon ihracatı ile iç piyasadaki fiyat dengesinin sağlanması hedefleniyor.
PAZAR ÜLKELER KAYBEDİLECEK
İhracat yasağı üretici ve ihracatçılar tarafından olumlu karşılanmadı. Antalya’nın en önemli narenciye ihracatı yapan firmalarından Meysan Grup Genel Müdürü Akın Veziroğlu, söz konusu yasak ile 2-3 ay iç piyasada fiyat dengesinin sağlanabileceğini belirterek, “Ancak bu yasak, yıllarca uzun uğraşlar sonucu kazandığımız Pazar ülkeleri kaybetmemize neden olacaktır” dedi. Limonda ihracat pazarı oluşturulmanın kolay olmadığını belirten Veziroğlu, “Bir ülkeye limon ihraç etmemiz için yıllarca çalışıyoruz. Müşterilerle görüşmeler, fuarlara katılım gibi ciddi emek harcıyoruz. Bu emeğimizi de devlet destekliyor. İhracat için bize fon veriyor, katıldığımız fuarların parasının yarısını devlet ödüyor. Bu kadar uğraş vererek kazandığımız pazarları, bir yasak ile kaybediyoruz” dedi.
PAZAR ÜLKELER KAYBOLACAK
Benzer olayın 5-6 yıl önce yaşandığını hatırlatan Meysan Grup Genel Müdürü Akın Veziroğlu, şunları söyledi: “Bu yasakla elinde sipariş olan çok sayıda ihracatçı zor durumda kaldı. Avrupa’daki market zincirleri günlük sipariş vermez, en az 1 aylık sipariş verir. Bu market zincirleri önümüzdeki aylarda Türkiye’den limon alamayacağı için başka ülkelere gidecek ve biz bu müşterileri kaybedeceğiz. 5-6 yıl önce yine ihracat durmuş, iç piyasada kısa süreli fiyat dengesi sağlanmış ancak ürünlerin çoğu çöpe gitmişti. Şimdi de aynı tabloyla karşı karşıyayız. Elimizdeki pazarları farklı ülkelere yönlendirmiş olacağız. İhracat yasağı kalktığında ise müşteriyi geri kazanmak kolay olmayacak. Mısır, Güney Afrika, Arjantin gibi ülkeler bizim pazarlarımızı elimizden alacaktır”.
BU KARAR ÜRETİCİYİ BİTİRİR
İç piyasadaki fiyat artışının önüne geçebilmek için getirilen ihracat yasağının doğru bir hamle olmadığını belirten Akın Veziroğlu, “İhracat engellenmeden limon ithalatı yapılmalıydı. Kırmızı ette olduğu gibi, yüksek olan ithalat vergilerini indirip veya ithalatı serbest bırakarak iç piyasadaki dengeyi sağlamalıydık. Böyle olsaydı ihracat yaptığımız pazarları kaybetmezdik. Bu karar önümüzdeki senelerde üreticiyi bitirir. Millet 3-4 ay ucuz limon yiyebilir ancak pazar kaybından dolayı limon üreticileri satacak yer bulamayacağı için ağaç sökümüne kadar gider. Bu süreç böyle devam ederse 3-4 yıl sonra limonu 300-400 liraya yeriz. İhracat biterse, üretilen ürünler iç piyasada tüketilemez ve üretici maliyetlerini kurtaramayacağı için ağaç sökmeye kadar radikal kararlar alabilir” diye konuştu.
BAKANLIĞIN ALDIĞI KARAR
Ticaret Bakanlığı, limon ihracatının durdurulmasına ilişkin sosyal medya hesabı üzerinden açıklama yaptı. Açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Yakın zamanda özellikle Adana, Mersin ve Hatay illerimizde yaşanan don vakalarına ilişkin olarak Tarım ve Orman Bakanlığı ile yürütülen çalışmalar neticesinde, gerekli tedbirlerin alınmasında fayda olduğu kanaatine varılmıştır. Bu çerçevede, Tarım ve Orman Bakanlığımızla yapılan koordinasyon neticesinde, limon ürününün, 8 Nisan 2025 tarihinden itibaren ülkemizden ihracatının geçici süreyle durdurulması kararı alınmıştır. Piyasa şartları yakından takip edilerek, ihtiyaç duyulması halinde, gerekli ilave tedbirler değerlendirilecektir.
Önümüzdeki dönemde de Ticaret Bakanlığımızca, başta Tarım ve Orman Bakanlığı olmak üzere, ilgili kamu ve özel sektör kuruluşları ile güçlü bir işbirliği yapılarak, gıda arzının ve güvenliğinin korunması, halkımızın gıdaya makul fiyatlarla ulaşımının kolaylaştırılması ve gıda piyasalarında oluşabilecek manipülatif durumların engellenmesine yönelik olarak, bütün politika tedbirlerine ve denetim araçlarına, bundan önce olduğu gibi kararlılıkla başvurulacaktır”.
