Müslüman aleminin 11 ayın sultanı olarak nitelendirdiği ramazan ayı geldi çattı. Büyük bir sevinle karşılanan ramazan ayı bir ay boyunca bedeni bütün ihtiyaçları belli saatler aralığında karşılanmamakta. Bu bir ay içerisinde tutulan orucu hangi durumlar bozar, hangi durumlar bozmaz? soruları merak konusu oldu. İşte orucu bozan ve bozmayan durumlar…
HANGİ DURUMLAR ORUCU BOZAR, HANGİ DURUMLAR ORUCU BOZMAZ?
Kur'an-ı Kerim'de özel bir öneme sahip olan Ramazan ayı, oruç ibadetiyle öne çıkıyor. Müslümanlar için farz kılınan orucun bozulmasına sebep olabilecek durumlarla ilgili Diyanet tarafından yapılan açıklama, oruç tutanların dikkatini çekiyor. İşte, Diyanet'in belirttiği orucu bozan ve kaza gerektiren durumlar:
ORUCU BOZAN DURUMLAR
Boğaza kar ve yağmur kaçması,
Astım spreyi kullanmak,
Zorla bozdurulmak,
Burna sıvı ilaç koymak,
Burnuna kolonya çekmek (Koklamak bozmaz),
Mukimken oruca başlayıp, sefere çıkınca yiyip içmek,
Ud ağacının, amberle tütsülenip dumanının çekilmesi,
Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek,
Kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak,
Derideki açık yaraya konan sıvı veya katı ilacın sindirim yoluna girmesi,
Vücuda ilaç şırınga etmek,
İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak,
Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması,
İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmek
KAZA GEREKTİREN DURUMLAR
Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir.
Kasten orucunu bozan, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, mesela kadının hayzı başlasa yahut oruç tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir. Fakat orucunu bozup sefere çıksa, kefaret gerekir; çünkü sefere çıkmak semavi bir özür değildir.
Oruçlunun ağzına giren gözyaşı veya ter, çok olur da tuzluluğunu ağzının her yerinde duyar ve yutarsa orucu bozulur. Yutmayıp tükürürse bozulmaz.
UNUTARAK YEMEK İÇMEK ORUCU BOZAR MI?
Unutarak yemek içmek orucu bozmaz. Hz. Peygamber (s.a.s.), “Bir kimse oruçlu olduğunu unutarak yer, içerse orucunu tamamlasın, bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş, içirmiştir.” (Buhârî, Savm, 26) buyurmuştur.
ORUCU BOZMAYAN DURUMLAR
Diş Fırçalamak: Diş fırçalamak, ağız ve burundan su kaçırmamak kaydıyla orucu bozmaz. Ancak diş macunu kullanırken dikkatli olunmalı ve orucun bozulma ihtimaline karşı diş fırçalama işlemi imsakten önce veya iftardan sonra yapılmalıdır.
Öpüşmek: Eşler arasındaki öpüşme ve sarılma orucu bozmaz. Ancak bu durumda boşalma meydana gelirse, oruç bozulur ve kaza gerekir.
Denize Girmek: Ağız ve burundan su kaçırmamak kaydıyla denize girmek orucu bozmaz. Ancak dalgalı ortamlarda su yutma riski olduğundan, oruçlu iken denize girmekten kaçınılması önerilir.
Yıkanmak: Ağız ve burundan su girip sindirim organına ulaşmadıkça oruçlu kişinin yıkanması orucuna zarar vermez.
Kan Verme ve Vücuda Kan Almak: Kan vermek orucu bozmaz, ancak vücuda kan almak orucu bozar. İki hadisi birleştiren bilginler, kan vermenin orucu bozmayacağı sonucuna varmışlardır.
Cünüp İken Oruç Tutmak: Cünüplük oruç tutmaya engel değildir, ancak cünüp olan kişi bir an önce temizlenmeli ve namaz vakti geçmemelidir.
Ağda veya Epilasyon: Vücuttaki kılları almak orucu bozmaz.
Sakız Çiğnemek: Günümüzde üretilen sakızlarda çözünen katkı maddeleri bulunduğundan, oruçlu iken sakız çiğnemek orucu bozar.
Ağız Spreyi Kullanmak: Ağız spreyi kullanmak, ağız ve burundan mideye ulaşmadığı sürece orucu bozmaz.
Makyaj Yapmak ve Saç Boyamak: Makyaj yapmak, saç boyamak ve saç bakımı orucu bozmaz.
Nikotin Bandı: Nikotin bandı orucu bozmaz.
Böbrek Taşı Kırdırmak: Oruçlu iken böbrek taşı kırdırmak orucu bozmaz.
İnsülin İğnesi: İnsülin iğnesi, gıda ve keyif verici olmadığı sürece orucu bozmaz.
Damar Yoluyla Radyoaktif Madde Verme: Bazı hastalıkların teşhisi için damar yoluyla verilen radyoaktif madde orucu bozmaz.
Göz Damlası: Göz damlası orucu bozmaz.
Anestezi: Anestezi, vücuda normal yollarla giren bir madde olmadığı sürece orucu bozmaz.
Kulak Damlası ve Yıkattırılması: Kulak damlası kullanmak ve kulak yıkattırmak orucu bozmaz.
Diyaliz: Diyaliz uygulamalarından periton diyalizi orucu bozmaz, ancak hemodiyalizde vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için oruç bozulur.
Trombosit Temini için Kan Verme: Normal kan verme yöntemiyle trombosit alımı orucu bozmaz, ancak aferez cihazı kullanılarak yapılan trombosit alımı orucu bozar.
Anjiyo: Anjiyo yaptırmak orucu bozmaz.
Biyopsi: Tahlil amacıyla yapılan biyopsi orucu bozmaz.
Unutarak yiyip içen kişi, oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzındakileri çıkarıp ağzını yıkamalı ve orucuna devam etmelidir. Oruçlu olduğunu hatırladıktan sonra mideye bir şey inerse, oruç bozulur (Merğînânî, el-Hidâye, II, 253-254).
DİKKAT EDİLMESİ GEREK
Bu bilgiler ışığında, oruç tutan herkesin dikkatli olması ve ibadetlerini daha sağlıklı bir şekilde yerine getirmesi önem arz etmektedir. Diyanet, bu konuda detaylı bilgiye ulaşmak isteyenleri resmî web sitesinden bilgilendirmeye devam edecektir
