Türkiye’de her geçen artan ekonomik sorunlar devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) son açıkladığı enflasyon rakamlarında düşüş yaşandığı görülürken, yurttaşların alım gücünde düşüş yaşanması dikkatlerden kaçmadı. Geçtiğimiz günlerde açıklan TÜİK verilerinde değerlendirme yapan iktisatçı Mahfi Eğilmez sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımında “Sanayi üretimi düşüyor, işsizlik yükseliyor. Ekonomi stagflasyona gidiyor” diye belirtmişti. Türkiye’de görülen stagflasyon hem yüksek enflasyonun hem de ekonomik durgunluk aynı anda yaşanmasın olarak tanımlanıyor. Ülkede yaşanan ekonomik sorunların Antalya Turizmi’nde etkisi artıyor. A.Ü İİBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Koray Duman, ilerleyen süreçte turizm cenneti Antalya’da otellerin kapanabileceğini belirtti. Bu durum, işsizliği artırıp, birçok işletmenin finansman zorlukları nedeniyle kapanma riskiyle karşı karşıya kalacağı anlamına geliyor. Bağlı olarak işsizlik oranında artış yaşanacağını ifaden Prof. Dr. Duman, vatandaşların tasarruf konusunda uyarıda bulundu.
“TÜİK VERİLERİ TARTIŞMALI”
A.Ü İİBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Koray Duman, TÜİK verilerinin aksine ekonomik krizin derinleştiğini belirterek, “Enflasyon rakamlarında, fiyatların artış hızında bir yavaşlama olduğu ifade ediliyor. TÜİK'in verileriyle kıyasladığımız zaman böyle bir düşüş olduğunu görebiliyoruz. Ama Haziran'daki bu enflasyon düşüşünün nedeni tamamıyla geçen ilki baz etkisiyle ilgiliydi temmuz ayında açıklanan rakamlarda küçük bir düşüş var. Enflasyon düşüyor denmesine rağmen insanların satın alma güçlerinin aslında azaldığını ve fiyatlardaki artış hızının aslında TÜİK’in söylediğinin tam aksine artmaya devam ettiğini gözlemliyoruz. Dolayısıyla TÜİK’in güvenirliği de tartışılmaya başlandı. Enflasyon hala devam ediyor ama insanların satın alma gücü dediğimiz pazara, bakkala gittikleri zaman satın alabildikleri mal ve hizmet adeti her geçen gün daha da aşağıya doğru geliyor” diye konuştu.
EKONOMİK KRİZ DEVAM EDECEK
Prof. Dr. Duman, ilerleyen süreçte ülkede ekonomide hem durgunluk hem de enflasyon yükselişinin olacağını vurgulayarak, “İlerleyen süreçte enflasyonla ilgili olarak şu söyleniyor aynı zamanda, işte bir stagflasyon olgusuyla karşı karşıya kalabileceğimiz ifade ediliyor. Stagflasyon hem enflasyondaki artış devam edecek hem de ekonomik büyüme düşecek yani küçülecek. Stagflasyon hem ekonomide enflasyon olacak hem işsizliğin bir arada olduğu bir ekonomik tabloyla karşı karşıya kalacağız. Ve önümüzdeki süreçte de yavaş yavaş firmalar yüksek enflasyon, faizlerdeki yüksek nikite sorunu yaşıyor ve firmalar finansman sorunu yaşadıkları için yavaş yavaş küçük işletmeler kapanma ile karşı karşıya. Kapanınca ne olacak? İnsanları işten çıkaracaklar, istihdam düzeyi düşecek. İşsizlik ortaya çıkacak. Önümüzdeki süreç mutlaka bir stagflasyon olgusunun Türkiye'nin karşı karşıya kaldığını gösteriyor. Hem yüksek faiz hem yüksek enflasyon hem de ekonomi büyümedeki yavaşlama bir stagflasyon olgusunu işaret ediyor” şeklinde ifade etti.
PİYASA FONLANIYOR
Ardından Prof. Dr. Duman, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Kurdaki artış Merkez Bankası ve bankacılık sektörü, Türkiye'de bu kur daha hızlı belki yükselme ihtimali varken piyasaya sürekli olarak fonluyor. Piyasaya Merkez Bankası bu Kur Korumalı Mevduattan dönen paraları piyasaya sunarak dövizi bir anlamda aslında baskılıyorlar. Kurun olması gereken seviye biraz daha yukarılarda olması gerekiyor piyasa koşullarına baktığımız zaman aslında hala kur daha düşük seviyelerde. Eğer müdahale yapılmazsa enflasyonist ortamda biraz daha yükselmesi gerekiyor.”
ANTALYA’DA OTELLERİ KAPANACAK MI?
Ülkede yaşanan ekonomik krizin Antalya turizmini etkileyeceğini ifade eden Prof. Dr. Duman, aynı zamanda Antalya’da otellerin kapanabilme ihtimali olduğunu aktararak, “Turizm kenti Antalya açısından baktığınız zaman şimdi bu fiyatlar genel düzeyindeki artış bir müddet sonra yurt dışından gelecek olan yabancı turist sayısını da etkileyecektir. Tesislerin boş kalmasına neden olabilecektir. Çünkü onlar için de yabancı turistler için de artık Türkiye pahalı bir ülke konumuna gelmeye başlıyor. Dolayısıyla bu insanlar tercihlerini Yunanistan, İspanya ya da Akdeniz’e kıyısı olan ülkelere kayıyor. Antalya’da turizm bu durumda olumsuz etkilenecektir. Çünkü enflasyon yüksek onlar açısından da artık piyasa pahalı hale gelmeye başlayacak. Turizm kötü olursa Antalya turizmden ve tarım sektöründen çok fayda sağlıyor. Turizm sektöründe işten çıkarmalar olacaktır. Belki otellerde kapananlar olacaktır. Bu durum işsizliğe, istihdama götürüyor. Dolayısıyla insanların işsiz kalmasıyla karşı karşıya kalabiliriz. Böyle bir durumda ekonomi politikası oluşturulması gerekiyor. Ama bir ekonomi politikasından şu aşamada bahsetmek mümkün değil. Bir iktisat politikası şu anda Türkiye'de uygulanmıyor. Bir iktisat politikası yok. Önümüzdeki süreçte kurdaki artış yavaş yavaş bu politikayla bu anlayışla devam edecektir. Yavaş yavaş artacaktır yükselecektir” diye belirtti.
“ELİNİZDEKİLERİN KIYMETİNİ BİLİN”
İlerleyen süreçte vatandaşların tasarruflu olması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Duman, “İlerleyen süreçte insanlara tavsiye olarak tasarruf yapabildikleri kadar yapsınlar, bu dönem tasarruf devri çok harcama yapmasınlar diyebiliriz. Harcamalarını en azından ertelesinler. Çok lüks, acil olmayan ihtiyaçlarını ertelesinler. Önümüzdeki dönem çünkü biraz tasarruf dönemi olacak önümüzdeki süreç bunu gösteriyor. İleride bazı mal ve hizmetler fiyatı yükseleceği için alamayacağız. Dolayısıyla elimizde var olan mal ve hizmetlerin de kıymetini bilmek gerekiyor. Orta gelirli için elinde arabası olan bir takım menkul, gayrimenkulleri olanların bunlara bu devirde sahip çıkması gerekiyor. Bu süreç bize bunu gösteriyor. Artık var olanı korumaya yöneleceksiniz. Harcamalarınızı biraz kısacaksınız artık eskisi gibi değil. Elinizdeki var olan kaynaklarınızla bu süreci devam ettireceksiniz. Alışverişlerdeki harcamaları en aza indirilmesi gerekecek” diyerek sözlerine son verdi.
