Elmalı Hazinesi’nin derin geçmişi 2 bin 500 yıl geriye gidiyor. M.Ö. 5. yüzyılda Perslerin kıta Yunanistan’ı işgal etmelerinden sonra Atina Kent Devleti öncülüğünde Akdeniz çevresi kentlerinden oluşan Atik Delos Birliği, Persleri Batı Anadolu’nun doğusuna atmak için büyük güç harcamıştır. Bu birliğin bir merkezi ve bu merkeze sağlanacak bir bütçesi de bulunmaktaydı, her kent devleti kendi bastığı gümüş sikkeden kendi gücüne uygun bir biçimde katkıda bulunmuştur.
YÜZYILIN DEFİNESİ
Yüzyılın Definesi olarak anılan Elmalı Sikkeleri’nin öyküsü ise 1984 yılındaki kaçak kazılara dayanmakta. 1984 yılında Antalya’nın Elmalı ilçesinde gerçekleştirilen kaçak kazıda çıkarılan sikkeler yurtdışına kaçırılmıştır. Elmalı Sikkeleri, dönemin tüm kent devletlerinin paralarını içermesinden dolayı büyük önemini sahiptir. Bu önemi nedeni ise Yunanların, Persleri yendikleri için anı parası çıkarmalı ve o dönemde en fazla 4 drahmi değeri biçilen paraların değeri anma nedeniyle 10 drahmiye çıkarılması olmasından kaynaklanmaktadır.
1984 YILINA KADAR 13 ADET OLARAK BİLİNİYORDU
Dünyada sayıca olarak az bulunan dekadrahmiler, Elmalı Sikkeleri’nin bulunmasıyla iki katına çıkmış ve insanlık tarihindeki önemli bir bölümünü aydınlatmıştır. 1984 yılına kadar tüm dünyada 13 adet dekadrahmi varlığı bilinirken, sikkelerin bulunmasıyla 27 adet çıkmıştır.
Kaçırılan Elmalı Sikkeleri’nin 1348 adedi Anadolu, 287 adedi Orta ve Kuzey Yunanistan, 44 adedi Ege adalarında basılması dikkat çekiyor. En önemli olanları her biri 43 gram ağırlığında sahip 14 dekadrahmi sikkesinin yalnızca 6 adeti Türkiye’ye getirilebilmiştir. Yurtdışına kaçırılan sikkelerin ülkeye geri getirilmesi için dönemin bakanlığı tarafından yoğun çaba sarf edilmiş ve eksik parçaların büyük bir çoğunluğu Türkiye’ye getirilmiştir. 1900 sikkeden 1679’u Antalya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmeye başlanmıştır.
Yüzyılın Definesi’nin eksik sikkeleri için Kültür ve Turizm Bakanlığı, çalışmalarını sürdürüyor. Eksik 221 parçanın nerede olduğu bilinmiyor. Bu parçaların tamamlanmasıyla tüm hazine bir arada olmuş olacak.
