Günümüz dünyasında teknoloji her geçen gün gelişiyor. Ancak bununla birlikte dolandırıcılık yöntemleri de değişiyor. Elektronik ortamda yapılan siber dolandırıcılıkta her geçen farklı bir yöntemle karşımıza çıkıyor. Çoğu vatandaş kişisel verilerinin çalınmasıyla mağduriyet yaşadığını dile getirdi. Bunlardan biri de dijital bankacılık sektöründe yaşanıyor. Konuyla ilgili konuşan Tüketiciler Birliği Antalya Şube Başkanı Neşet Gündüz, katıldığı bir programda bankaların müşteri verilerini korumak için gerekli güvenlik önlemleri alması gerektiğini ifade etti. Başkan Gündüz, dolandırıcılığın günümüzde çağ atladığını ve vatandaşların kişisel verilerini korunması gerektiğini aktardı.
DOLANDIRICILIK ELEKTRONİK SİSTEME TAŞINDI
Tüketiciler Birliği Antalya Şube Başkanı Neşet Gündüz, dolandırıcılığın dijital sisteme geçtiğini dile getirdi. Kişisel verilerin saklanması ve korunması konusunda öneriler veren Başkan Gündüz, “Günümüz teknolojilerinde dolandırıcılık artık elektronik sistem, dijital sisteme taşındı. Bankacılık faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan verilerin taşındığı, iletildiği, işlendiği, saklandığı ve yedek olarak tutulduğu ortak ağalarında gizliliğini sağlayacak önemleri almak, veri gizliliğini sağlamada kullanılacak şifreleme teknikleri için güncel durum itibariyle güvenilirini yitirmemiş ve günün teknolojisine uygun algoritmalar kullanmak gerekiyor” dedi.
Başkan Gündüz konuşmasını şu sözlerle sürdürdü: “Bilgi sistemi üzerindeki kullanıcılara ait kimlik doğrulama bilgilerinin güvenliğine yönelik kimlik doğrulama bilgilerinin veri tabanlarında şifreler olarak veya matematiksel olarak geriye dönüştürülmesi mümkün olmayan yöntemlerle muhafaza edilmesi, kimlik doğrulama amacıyla aktarılırken şifrelenmesi, yetkisiz erişimlere veya görevler ayrılığı prensibine aykırı olarak kontrolsüz bir şekilde gerçekleşebilecek eşitliklere karşı korunması ve Bu tabanları üzerinde gerçekleştirilen işlemlere ilişkin yeterli iz kayıtlarının tutulması ve bu iz kayıtlarının güvenliğinin sağlanması gibi önlemleri bankalarımız almak zorundadır.”
BANKALAR GEREKLİ ÖNLEMLERİ ALMALI
Başkan Gündüz, bankaların elektronik bankacılıkta dolandırıcılığın önüne geçmek için gerekli adımların atamasını savundu. Elektronik bankacılık hizmetlerinde mağdur olan vatandaşların şikayetleri iletebileceği bir sistemin olması gerektiğini belirten başkan Gündüz, konuşmasında şu ifadelere yer verdi:
“Tüketicilerimize Burada önemli olan bankanın elektronik bankacılık hizmetleri kapsamında gerçekleşen olağan dışı, sahtekarlık amaçlı veya dolandırıcılık riski bulunan işlemleri tespit etmek ve bunları önlemeye yönelik işlem takip etme mekanizmaları kurmak zorundadır. Elektronik bankacılık hizmetlerinden dolayı müşterilerin yaşayabileceği sorunları ve şikayetlerini iletebileceği ve takip edebileceği mekanizmalar oluşturulur. Oluşturulacak şikayet birimleri veya çağrı merkezlerinde müşteriyi karşılayacak menülerle ilgili elektronik bankacılık, hizmetlerine ilişkin yaşanan dolandırıcılık vakıalarının iletilmesi işlemlerinin ana menüde ve ilk sırada müşterinin dikkatine sunulması ve bankaya ulaştırılan bildirimlerin en kısa sürede giderilmesine yönelik gerekli çalışmaların yapılması sağlanmalıdır.”
“DOLANDIRICILAR UYMUYOR”
Elektronik bankacılık hizmetlerinde dolandırıcılığa dikkat çeken Başkan Gündüz, dolandırıcıların uyumadığını ve dikkatli olunması gerektiğini belirterek, “Biz uyurken maalesef hesaplarımız uymuyor, işlemlerimiz uymuyor ve en önemlisi dolandırıcılar uymuyor. Tüketicilerimiz çok uyanık olsunlar. Başlarına böyle bir şey geldiğinde öncelikle sakin olsunlar, daha sonra bankalardan bu konuyu araştırsınlar. Sakın ama sakın onay vermesinler. Örneğin hesabınıza 85 bin lira havale yapıldı. Bu parayı şu hesaba geri gönderebilir misiniz?" diye bir telefon, bir mesaj alabilirsiniz.
Tüketici hesabına girip bakınca gerçekten de söyledikleri rakamın hesabında olduğunu da maalesef görüyor. Hesap sahibi karşı tarafa eğer bankanın müşteri hizmetleri, numarasından ararsanız ‘havale yaparım’ demeli. Tüketici bankayı aramalı veya bankaya gitmeli veya karşı tarafa öncelikle bankanın müşteri hizmetleri numarasından aranmasını söylemelidir. Yani bankadan doğrulama almalı. Tüketicimiz muhakkak bankaya gitmeli ve paranın nereden geldiğini sorgulamalıdır. Eğer tüketici bir anlık gaflette düşerse ve o parayı havale ederse geri ödeme de bankaya faiziyle birlikte 135 bin lira ödeme yapmak zorunda kalacak. Onun için çok dikkatli olunmalı” diye konuştu.
Başkan Gündüz, konuşmasını şu sözlerle sürdürdü: “hesabınıza para görürseniz bundan da çok dikkat edinmeyin. Neden mi? Hani genelde hukukçularımız tanımadığınız yerden gelen ücretleri gelen hesaba iade edin derler. Ancak biz de diyoruz ki önce bankanızla irtibata geçin, araştırın, sonra eyleme geçersiniz.”
DOLANDIRICILIK BOYUT ATLADI
Başkan gündüz, günümüzde dolandırıcılığın çağ atladığı ifade ederek, “Dolandırıcılar her şeyi istiyorlar. Öyle ki artık günümüzdeki dolandırıcılık çağ atladı diyebiliriz. Hani diyoruz ya uyurken paranız gidebilir veya seyahatteyken paranız gidebilir, her şey olabilir. Dolandırıcılar kesinlikle dolandırıcılara kart bilgilerinizi, kimlik bilgilerinizi, internet, mobil bankacılık kullanıcı adı ve şifrenizi talep ederek finansal bilgilerinizi ve hesaplarınıza ulaşabilirler. Bunları vermeyiniz. Banka hesap sisteminde tanımadığımız kişilerden para istediklerine Reddet seçeneği vardır bilgisayarımızda. Bu kişinin para isteği buradan engellenebilir. Böylece bu kişiler size bir daha para isteği gönderemezler” şeklinde açıklamalarda bulundu.
“SORUMLULUK BANKAYA AİT”
Sorumluğun bakaya ait olduğunu ifade eden Başkan Gündüz, Yaşanan durumun tüketiciyi ilgili olmadığını dile getirdi. Başkan Gündüz, “Her ne şekilde olursa olsun sorumluluk bankanındır. Banka sizin paranızın sahibi ve koruyucusudur. Yani emanet edilmiştir. Dolayısıyla internet bankacılığında yapılan usulsüz para transferleri ile uğranılan zarardan bankalarımız sorumludur. Bu konuda da Yargıtayımızın içtihat kararları da mevcuttur. Efendimiz için sizin telefonunuz Android veya sizin bilgileriniz bir şekilde karşı taraftaki yazılım yapmışsınız girmediğiniz sitelere girmişsiniz. Burada yazılım göndererek sizin şifreleriniz çalınmış ve kullanılmış olabilirler. Bu tüketiciyi kesinlikle ilgilendirmez” dedi.
“BANKALAR GÜVENLİĞİ SAĞLAYAMIYOR”
Bankların güvenliği sağlayamadığını, yargıtay kararına göre, internet dolandırıcılığında parası çekilen kişinin zararından bankanın sorumlu olduğunu ifade eden Başkan Gündüz, “buradaki güvenlik sorgusunu banka kendinde soracak. Yani güvenliği sağlayamıyor, paranızı bu banka koruyamıyor demektir. Gelin bu konudaki yargıtay ne diyor? İnternet dolandırıcılığı yolu ile bankadaki parası çekilen kişinin zararından bankanın sorumlu olduğunu hükmetmiştir. Yani Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'ne göre bankalar kendilerine yatırılan paraları mudilere istendiğinde veya belli bir vadede aynı veya misli olarak iade etmekle yükümlüdürler. Yargıtaya göre somut olayda davacıya ait para, davacı hesabından dava dışı kimliğiyle belirli kişi adına hesaplan bir başka hesaba bankaya karşı gerçekleştirilen sahtecilik işlemiyle havale edilmiş olup bu durum davalı bankaya aldığı mevduatı iade etmekle yükümlülüğünde kurtarmayacaktır. Yani Yargıtay 11. Hukuk Dairesi özellikle son dönemde artan banka dolandırıcılıklarında mevduat sahipleri rahat bir nefes aldırtmıştır” şeklinde ifadelere yer verdi.
“BİLİNMEYEN LİNK VE SMS TIKLAMAYIN”
Son olarak Başkan Neşet Gündüz, vatandaşların bilmedikleri linkler tıklaması gerektiğini hatırlatarak, “Tüketicilerimiz bu konuda rahat etsinler ama kesinlikle de gerçekten yani bilmedikleri linkleri, bilmedikleri SMS'leri tüketicilerimiz tıklamasınlar. Çünkü dolandırıcılarımız uymuyor. Biz uyduktan sonra da paralarımız da gitmesin” sözlerine son verdi.
