Değerli okurlarım, bugün sizlere 2 Aralık ‘Uluslararası Dünya Köleliğin Kaldırılması Günü’ne ithafen özgürlük ve insan onuruna yapılan bu büyük saldırının kaldırılması ve milletler adına öneminden bahsedeceğim. İnsanlık tarihinde bir kara sayfa olan kölelik, insanlığın yüz karasıdır. Para ya da mal karşılığı bir insanı satın almak, hiçbir hak sahibi olmadığı halde onu kendi işlerinde kullanmak, bazen de başkasına satmak gibi insanlık onurunu kırıcı bir uygulama olan köleliğe karşı mücadele etmek toplum adına oldukça önemli bir adımdır. İnsanlara köleliğin temel insan haklarını ihlal ettiğini hatırlatmak ve modern kölelik biçimleri konusunda farkındalık yaratmak için 2 Aralık Uluslararası Köleliğin Kaldırılması Günü olarak kutlanır. Kölelik, dünyada tüm toplumlarda var olmuş ve tarih boyunca farklı biçimler almıştır. Bu konuda verebileceğimiz en büyük örnek ise, 400 yıldan fazla süren ve milyonlarca Afrikalı’nın yakalanıp Amerika’ya ve Karayiplere götürüldüğü “Transatlantik Köle Ticareti”ydi. Ayrıca İngiliz Parlamentosu raporlarına göre yalnızca 1768 yılında Fransa, İngiltere, Portekiz ve Hollanda tarafından Afrika’dan Amerika’ya 95 binden fazla köle gönderildi. Bazı tarihçiler, bu zamanlarda hemen hemen 12 milyon Afrikalının köle olarak Yeni Dünya’ya götürüldüğünü iddia ederken, bazılarına göre de bu sayı 25, hatta 40 milyona kadar ulaşmaktadır. Afrika’dan Amerika’ya köle ticareti, insanlık tarihinin en büyük zoraki göçü olarak biliniyor. Eski Senegal Devlet Başkanı Leopold Sedar Senghor’un 1962 yılında ‘Afrika Sosyalizmi’ ile ilgili gerçekleştirilen Dakar Kollokyumu’nda verdiği rakama göre ise 20 milyon Afrikalı köle olarak Amerika’ya götürüldü. Uzun yolculuk esnasında gemi ambarlarında ölenlerin sayısı da buna dâhil edildiğinde köle ticaretinin korkunç yüzü gözler önüne serildi.
Kölelik artık yasadışı olsa da, günümüz dünyasında 40 milyonu aşkın insanın köle olarak yaşadığı tahmin ediliyor. Birleşmiş Milletler (BM), insanlara köleliğin temel insan haklarını ihlal ettiğini hatırlatmak ve modern kölelik biçimleri konusunda farkındalık yaratmak için her 2 Aralık’ta Uluslararası Köleliğin Kaldırılması Günü’nde etkinlik düzenliyor. İlk kez 1949 tarihinde BM kararı ile kutlanmaya başlanan Köleliğin Kaldırılması Günü, bugün 40.3 milyon insanı etkilediği düşünülen modern kölelik biçimleri hakkında farkındalık yaratmaya devam ediyor.
Köleliğin kaldırılmasına yönelik dünyadaki ilk düzenleme Amerika Birleşik Devletlerinin Vermont eyaletinde gerçekleşmiştir. O dönemde bağımsız bir devlet olan Vermont’da 1777 yılında çıkarılan bir yasayla kölelik yasaklandı. Daha sonra Vermont 1791 yılında ABD’ye katıldı. Avrupa devletlerinde köle ticaretinin yasaklanmasına yönelik ilk düzenleme Danimarka’da yapıldı. 1792 yılında Danimarka kendi sömürge topraklarında köle ticaretini yasakladı. Deniz aşırı köle ticareti İngiliz sömürgelerinde 1807’de, ABD’de ise 1808’de yasaklandı. Deniz aşırı köle ticareti yasaklansa, mevcut köleler hürriyetlerine kavuşturulmadı.
MİLYONLARCA MODERN KÖLE
Günümüzde ise kölelik
neredeyse her ülkede yasaklanmış durumda. Oysa kölelik kavramı, günümüz
dünyasında “modern kölelik” formu altında varlığını sürdürüyor ve
insanlığın en büyük utançlarından biri olmaya devam ediyor. Modern kölelik,
kişilerin şiddet, tehdit, hile, şantaj gibi yollarla istismar edildiği,
istismar edilen kişinin ise bu duruma karşı koyamadığı ve terk edemediği
koşulları tanımlar. Özgür Yürü Vakfının (Walk Free Foundation) 2018 yılına ait
Küresel Kölelik Endeksi raporuna göre, dünya genelinde yaklaşık 40,3 milyon
modern köle bulunuyor. Bu aynı zamanda, günümüz dünyasının, tarihin herhangi
bir dönemine kıyasla çok daha fazla sayıda köle nüfusuna sahip olduğu anlamına
geliyor. Rapora göre, modern kölelerin 15,4 milyonunu zorla evlendirilenler,
24,9 milyonunu ise zorla çalıştırılanlar oluşturuyor. Modern köleliğe maruz
kalan insanların yüzde 71’ini kadınlar oluştururken, 10 milyonu aşkın çocuk da
modern köleliğin kurbanları arasında yer alıyor.