Kapitalizmin içi rahat olsun, internet o kadar kolay çökmez. Bu işin içinde bir iş var…
-Krizdeyiz diye başladık, olan ve olabilecek krizleri konuşmaya devam edelim. İlk yazıda geçen haftaki internet krizinden bahsetmiştim. İnternet olmasaydı diye düşündüm, bu yazıyı yazarken sayfalarca ansiklopedi karıştırmam gerekecekti. WhatsApp, ya da e posta olmasaydı elde yazıp ya da klavye gazeteye götürmem ya da fax çekmem gerekirdi.
İNTERNET OLMASAYDI
Geleneksel postalarla uğraşacaktık. Bu bir yılda pul için 6.3 trilyon dolar para harcanmasını gerektirirdi. Google, Twitter, Facebook, e-bay gibi şirketlerin hiçbiri olmayacaktı; doğal olarak bu şirketlerde çalışan önemli bir iş gücü işsiz kalacaktı. Tüm dünyada internet kesilirse en başta, cebinizdeki mevcut nakit dışında paranıza erişemezsiniz. Banka kartlarınızı ne pos cihazlarında ne de ATM’lerde kullanamazsınız. Bu, sizinle birlikte büyük şirketlerin ve devletlerin de varlıklarına erişmesinin -en iyi ihtimalle- zorlaşacağı anlamına geliyor. Tedarik zincirlerinde stok, sevkiyat durumu bilgileri de hemen her yerde erişilemez hale geleceğinden, bu malların hareketi de durur ya da neredeyse durma noktasında yavaşlardı. Sağlık hizmetleri mümkün olan en ilkel seviyede ilerlerdi. Otobüs kartları sizin bilgilerinize, karta yüklemelere erişemez, nakit para ya da bilet usulüne dönülürdü. Online hizmet veren tüm servisler felç olur. Üniversitelerde, akademik çalışmaların özellikle bilgisayarlarla yapılan değerlendirme, deney ve benzeri süreçleri durur, bu çalışmalardan düzgün yedeklenmemiş, özellikle bulut sistemlerinde bulunan birçoğu kaybolabilirdi... Elektrik, su ve doğalgaz altyapıları, özellikle yeni nesil sistemlere sahip ara istasyonlarını kaybedeceğinden çalışamaz hale gelirdi. Saymakla bitmiyor olacaklar. Bunları1995 sonrası doğanlara anlatamayız ancak, internet öncesi çağı yaşayanlar, ah ne huzurluyduk, kitabımı alır köşeme çekilirim, sabah bakkaldan gazetemi alır sayfalarını keyifle çevirip okurum. Hayat biraz daha yavaş ama keyifli akar diyebiliriz. Ancak yeni dünya düzeninde internetin olmaması büyük kaos. Anında çizgi filmlere erişemeyen 0-6 yaş çocuklar için en büyük kriz!!! Sosyal medyasız yapamayanlar için hayat çekilmez, yaşanamaz. Yüz yüze iletişimi unutmuş gençlerimiz, ekran başında dünyanın her yerinden pek güzel oyun arkadaşlığı yaparken, kriz!!! Şimdi gerçek arkadaşlar edinmek, onlarla birlikte olabilmek için dışarı çıkmak zorunda kalacaklar ah! Ne acı.
İnternetin Tamamen Çökmesi Neredeyse İmkansızdır
Bu arada internetin tamamen çökmesi neredeyse imkansızdır, yani bu internet hatasının içinde (işin içinde bir iş var.) bir iş var, benden söylemesi. İnternet, açma/kapama düğmesi olan sihirli bir kutu değildir. Fiziksel bir şey bile değil. Fiziksel şeylerin bir koleksiyonudur ve sürekli değişmektedir. İnternetin herhangi bir anı diğer anı ile aynı değildir. Makineler sürekli olarak internete katılır veya internetten ayrılır ve internetin sürekli değişmesine neden olur. İnternetin bazı bölümlerinin çevrimdışı olması mümkündür. Hatta bu her zaman olan bir şeydir. İster çöken ve yeniden başlatılması veya değiştirilmesi gereken belirli bir sunucu olsun, isterse okyanusun altındaki bir kablo bir geminin çapası tarafından zarar görsün internet hizmetini aksatacak şeyler mevcuttur ancak bunlar izole ve geçici sorunlardır.
İnternet bir omurgaya (okyanus altındaki iletişim kabloları) sahip olsa da merkezi değildir. Bir prizden çıkarabileceğiniz bir fiş veya interneti tamamen çöküntüye uğratmak için kesebileceğiniz bir kablo yoktur. İnternetin küresel bir çöküş yaşaması için, ya makinelerin iletişim kurmasına izin veren protokollerin bir nedenle çalışmayı durdurması gerekir ya da altyapının kendisinin büyük hasar görmesi gerekecektir. Protokollerin kendi kendine çalışmayı bırakması pek olası olmadığından, bu olasılığı ekarte edebiliriz. Büyük hasar senaryosuna gelince (bu mümkündür) bir asteroit internet altyapısının önemli bir bölümünü yok etmek için yeterli güçle dünya ile çarpışabilir. Güneşten gelen aşırı gama radyasyonu veya elektromanyetik dalgalanmalar da işe yarayabilir. Ancak bu senaryolarda, Dünya’nın kendisi ölü bir gezegen olacaktır… Hal böyle olunca da Instagram, Facebook, Twitter yeni adıyla X hesabınıza giriş yapıp yapamayacağınız pek önemli olmayacaktır. İnternetin tasarlayıcıları, internetin olağanüstü derecede istikrarlı bir araç olmasını sağlamıştır. İnternetin bazı bölümleri teknik aksaklıklar yaşasa bile kalan kısımları her zamanki işlevine devam edecektir. İnternetin tamamen çöküşü devletler ve şirketler için yani büyük resimde kapitalizm için feci bir olay olsa da endişelenmemizi gerektirecek kadar mümkün değildir. Aklımda ekonomik krizlere değinmek vardı ancak yazının başına oturunca böyle şekillendi Artık bir sonraki yazıda ekonomimizdeki krizleri yazarım. Gerçi yaz yaz bitmez…
