Bir ülkenin ne kadar gelişmiş olduğunu gösteren en temel unsurlardan biri de o ülkede yaşayan engellilerin sosyal hayatın içinde ne kadar yer alabildiğidir. Hemen hemen her toplumda engelli bireyler psikolojik, sosyal ve ekonomik zorluklarla diğer insanlara oranla daha fazla karşı karşıya kalmaktadır. Bu durumun temel sebebi de elbette eğitim doğal olarak ülkenin gelişim seviyesiyle doğrudan ilgilidir. Düşük eğitim seviyesi ve etik yoksunluğunun zirvede olduğu gelişmemiş ülkeler, değişim adına adım atmadıkça bu sorunlarla boğuşmaya mahkum kalıyor. Ne yazık ki ülkemizde de durum pek farklı değil. Sadece bugün, yani 3 Aralık Dünya Engelliler Günü özelinde baktığımızda bile bu vahim tabloyu görebiliyoruz. Her sene olduğu gibi sosyal medya hesaplarından yayınlanan çeşitli ‘kutlama’ mesajları, yalnızca bugün için engelliler hakkında yapılan samimiyetsiz konuşmalar, “Onların da hakları var, onlarda güzel yaşamalı!” diye başlayan sözde destek olacağım diye daha da köstek olanların çıkarcı açıklamaları…liste uzayıp gidiyor. Yalnızca bir gün içinde herkes hak savunucusu olurken geriye kalan 364 gün boyunca engelliler belki kendileri dışında kimsenin aklına bile gelmiyor. Gelse bugün hala engelli haklarını konuşuyor olur muyduk? Gazeteler sırf engeli var diye işe alınmayan yüzlerce işçiyi sayfalarına taşır mıydı? Kara mizah adı altında insanları intihara kadar sürükleyen sözde mizah ustaları türer miydi? Sanmıyorum. Fakat yine de yaşanan bu olumsuzluklar nedeniyle 3 Aralığı es geçecek değiliz. Çünkü tüm bu olumsuzluklara doğan tepkiler 3 Aralığa değil, bu günü yanlış anlayan ya da anlamak isteyenlere karşı. Sonuçta atılan her adım, yeni bir başlangıcın kapısı olabilir. İşte tamda bu yüzden bugün 3 Aralık Dünya engelliler gününü kutlamak yerine farkındalık kazanmalıyız. Böyle bir günün neden var olduğunu tartışmalı, gelinen noktada engellilerin hayat kalitesinin ne seviyede olduğunuz sorgulamalıyız. Bugün elbette diğer özel günlerde olduğu gibi sevdiklerimize hediyeler alabilir, onlara özel etkinlikler düzenleyebiliriz. Tabii tek bir günde hatırlayıp geriye kalan günlerde çıkar çatışmasına düşmeden…

“GÜNÜN ANLAM VE ÖNEMİ”

Bugün birçok ilde ve ilçede çeşitli kutlamalar ve törenler yapıldı. Açılış konuşmaları düzenlendi. Engelli vatandaşlar bir şekilde genel sorunlardan uzaklaştırılıp mutlu edildi, kahkahaların dolu olduğu fotoğraflar çekildi. Fakat bu mutlu tablonun görünmeyen tarafı da var. Gelin birde oraya bakalım. Türkiye’de yaklaşık olarak yüzde 12.5 oranında yani 8.5 milyon engelli var. Bu bireyler ortopedik, zihinsel, görme ve işitme engelliler olarak sınıflandırılıyor. Sayısı 8.5 milyon olan engelliler aileleri ile birlikte yaklaşık 20 milyon civarında bir topluluk haline geliyor. Sayıya aileleri de dahil etmemin sebebi engellilerin toplum içinde yaşadığı sorunları tek başlarına değil ailecek yaşıyor olmalarından kaynaklanıyor. Bu kadar kalabalık bir topluluğu fark etmemek, şikayetlerine kulak vermemek mümkün değil. Hal böyleyken bu insanları ısrarla geçiştiren kurum ve kişilerin iyi niyetinden söz etmekte pek mümkün görünmüyor. Engellilere yasalarla tanınmış haklarda aksamalar olduğuna bugün kaç kişi değindi mesela? Diğer bir sorun, otobüslerin neredeyse yarısından fazlasında rampa olmaması. Bu durumda tekerlekli sandalye kullanan bir vatandaşın araçlara binmesinin ne kadar zor olduğundan bahsetmeye gerek bile kalmıyor. Üzerine birde yardım etmek yerine yargılayan insanlarla karşılaşmak inanın hayatı daha da çekilmez bir hale getiriyor. Eğitim ve iş istihdam olanaklarında ciddi yetersizlikler olması var birde. Yalnızca 2022 yılında özel sektörde iş bulamamaktan yakınan, devlette işe girmek için yeterli puan almasına rağmen nedense atanamayan birçok vatandaş görebilirsiniz. Tabii eğer gerçek bir bakansanız görebilirsiniz. Şöyle bir düşününce bu sorunlar gerçekten çözülemeyecek sorunlar mı? Lütfen bu kadar duyarsız olmayalım. Başta söylediğim gibi, engelliler günü sadece kutlanıp geçilecek bir gün değil, bir farkındalık günüdür. Hak arama günü, çocuklara engelli arkadaşlarına nasıl davranması gerektiğinin tekrar tekrar hatırlatıldığı gündür. Artık bir şeylerin farkına varıp köklü değişimin ve gelişimin nasıl yapılacağını bir kez daha hatırladığımız bir gündür. Umuyoruz ki bugün verilen sözler önceden olduğu gibi geçiştirilmeden yerine getirilir. Tüm bu sorunları çözüme kavuşturmaya çalışan, daha iyi bir toplum için adım atan, yalnızca bir gün değil her gün farkında olanların Dünya Engelliler ‘Farkındalık’ Günü kutlu olsun.