Hayatımız pamuk ipliğine bağlı gerçekten. Biyolojik yaşamın pek çok faktörü var. O kadar küçük detaylar yaşamımızı yitirmemize, sağlığımızın bozulmasına ya da bir uzvumuzun çalışmamasına neden oluyor ki şaşıp kalabilirsiniz.

Bu konuda daha yeni bir olay duyduk. Ankara'da iki aylık bir bebeğin beyin kanamasıyla entübe edilmesinin nedeni K vitamini eksikliğindenmiş.

Ankara Tabip Odası, K vitamini uygulamasının reddedilmesi nedeniyle beyin kanaması geçiren bebeğin Ankara'da bir yoğun bakım ünitesinde tedavi edildiğini belirtti. Bu konuya döneceğim ama bununla ilgili bir konuya daha değinmek isterim.

 Hastanelerde Yeni Doğan Çetesi’nin yaşattığı ölümler dışında pek çok bebek ölümü gerçekleşiyor. Aslında ülkemizde bu konuda ayrıntılı çalışmalar da var. Nasıl oldu da yeni doğan çetesi olarak adlandırılan bebek katillerinin yaptıkları daha önce fark edilemedi diye düşünüyor insan…

T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Çocuk ve Ergen Sağlığı Dairesi Başkanlığına bağlı Bebek Ölümleri İzleme Sistemi olduğunu biliyor muydunuz?

1-4 yaş ölümlere ilişkin bilgiler de 2013 yılından bu yana toplanıyor ve değerlendiriliyor burada. Bebek, perinatal dönem ve 5 yaş altı ölüm hızları ve nedenlerine ilişkin bilgi edinilmesi, her bebek ölümünün izlenerek nedeninin ortaya çıkarılması ve bir daha aynı nedenlerle oluşabilecek bebek ölümlerinin önlenmesi amaçlanmış Bebek Ölümleri İzleme Sisteminde.

Sistemin açıklamasında,’ 2013 yılında THSK, TUİK ve Nüfus Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Ölüm Bildirim Sistemi (ÖBS) hayata geçirilmiş ve ülkemizde gerçekleşen tüm ölümlerin bu sistemden alınması sağlanmıştır. 01 Ocak 2014 yılından itibaren Bebek Ölümleri İzleme Sistemi, ÖBS’ne entegre edilmiş olup, iller tarafından kontroller ve inceleme sonuçlarının sisteme girişi yapılmaktadır. İllerde oluşturulan İl İnceleme Kurulları tarafından sistem kapsamındaki ölü doğum ve bebek ölümleri incelenmektedir.’ Deniyor.

 Aslında güzel uygulamalar yapıyoruz ancak işe verilen önem ve liyakatte sınıfta kalıyoruz galiba.

Neyse biz asıl konumuza dönelim şu K vitamininden kaynaklı bebeğin geçirdiği beyin kanaması oldukça ilginç. Biz beyin kanamalarını daha çok 40 yaş üzeri diye biliriz çünkü.

Sağlık Bakanlığına göre K vitamini eksikliği bebekler için hayati risk teşkil eden iç kanamalara neden olabiliyor. Bu risklerden korumak için bebeklere, doğum sonrasında K vitamini aşısı uygulanıyor. Bu uygulamayı ilk kez duydum. Yeni çocuk sahibi olanlar daha iyi biliyorlardır tabi. Eskilerde hele de evde yapılan doğumlarda ne aşı, ne vitamin yüzü görmüyordu kimse.

Neyse şu K vitamininin öneminden bahsedelim de, koruyucu sağlık önlemlerimize ekleyelim. Son yıllarda D vitamini kullanırken doktorlar ve eczacılar uyarıyorlar. Tek başına D3 Vitamini almayın kireçlenme yapabilir, D3K2 kullanmanız daha sağlıklı diye.

Gelelim K vitamininin ne olduğuna, vücuttaki etkilerine…

K vitamini vücutta kanın pıhtılaşmasına ve kanamanın durmasına yardımcı olan kritik bir vitamin. Vücutta depolanabilen K vitamini ıspanak, brokoli, lahana gibi yeşil yapraklı sebzelerde bolca bulunuyor. Bunun yanında yeşil fasulye, katı ve sıvı yağlar, avokado, yaban mersini, kuru erik, kivi üzüm ve elma gibi meyveler ile karaciğer ve tavuk gibi et ürünlerinden alınıyor.

Ancak bebekler, doğduklarında K vitamini depoları yeterli olmuyor ve bağırsaklarında kendi başına K vitamini üretmek için yeterli bakteri bulunmuyor.

Bu nedenle, Türkiye'de K vitamini eksikliğinden kaynaklı kanamalar ve olumsuz sonuçları önlemek amacıyla tüm bebeklere, doğumu takiben tek doz K vitamini uygulanıyor ve Kasım 2021'de yayımlanan bir genelge kapsamında, doğum ağırlığı 1500 gramın altında olan bebeklere K vitamini dozu, 0,5 mg intramusküler (IM) şeklinde yapılıyor.

K vitamininin başlıca görevi kan akışkanlığını kontrol etmek olup kanın pıhtılaşmasında önemli bir rol oynayarak kalp rahatsızlığı riskini azaltmaya yardımcı olur ve aynı zamanda kemik sağlığını da desteklemesiymiş. K vitamini eksikliği vücutta önemli kanamalara, osteoporoza, kalp hastalıklarında artışa neden olabilirmiş.

Neyse benden bu kadar, K vitamininiz eksik olmasın diyelim.

Ama şunu da belirtmeden geçmeyeyim, ülkemizde bebek ölümlerini izleyen, raporlayan ve önemli bir sapmada dikkat çeken bir birim var içiniz rahat olsun.